Interpretacja indywidualna z dnia 28 marca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL2-1.4011.39.2023.2.AK

Możliwość skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego w odniesieniu do otrzymanego odszkodowania z Francji.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznegow podatku dochodowym od osób fizycznychjest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

15 stycznia 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 15 stycznia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 26 marca 2023 r. (wpływ 26 marca 2023 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Na mocy ugody pozasądowej zawartej z byłym francuskim pracodawcą, otrzymał Pan wypłatę odszkodowania z tytułu wykorzystania Pana jako taniej siły roboczej. Wypłata ta stanowi zapłatę wszystkich kwot, które były pracodawca był winien tj. z tytułu kapitału, odsetek, niemożliwych do odzyskania kosztów i innych. W latach 2011-2016 pracował Pan we Francji zatrudniony za pośrednictwem polskiej agencji. Nie płacił Pan tam składek, ani podatków. Ubezpieczenie było odprowadzane do ZUS Polsce. W Polsce płacił Pan podatki i co roku rozliczał się Pan w terminie. Po kontroli francuskiej Inspekcji Pracy i stwierdzeniu naruszenia przepisów pracowniczych wobec Pana, skierował Pan z kilkoma osobami pozew do Sądu Pracy. Sprawy toczyły się przez 6 lat i przeszły przez wszystkie francuskie instancje z wyrokami na Pana korzyść. Francuski były pracodawca nie zgodził się z zasądzonymi kwotami i doszło do podpisania ugody pozasądowej na jego wniosek.

Świadczenie to zostało przyznane z tytułu naruszenia praw pracowniczych.

Odszkodowanie wypłacono (...)2022 r. przez (…) (odpowiednik kancelarii komorniczej) gdzie były pracodawca musiał przekazać pieniądze na czas trwania spraw.

Na dzień wypłaty przebywał Pan w Polsce od 4 lat.

Przedmiot wypłacający przedmiotowe świadczenie posiada siedzibę we Francji. W okresie pracy we Francji nie posiadał Pan innych dochodów podlegających opodatkowaniu w Polsce.

W uzupełnieniu wniosku wskazał Pan, że posiada Pan obywatelstwo polskie, nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce. W 2022 r. posiadał Pan miejsce zamieszkania na terytorium Polski, gdzie pracował Pan i płacił podatki. Przebywał Pan na terenie Polski dłużej niż 183 dni w roku podatkowym. Ugodę zawarł Pan(...)2022 r. Ugoda pozasądowa dotyczyła wypłaty odszkodowania z tytułu naruszenia praw pracowniczych (wykorzystanie jako taniej siły roboczej) na podstawie prawa obowiązującego we Francji, które przewiduje takie odszkodowanie. Wcześniej sądy, a mianowicie Sąd Pracy w (...), Wydział ds. społecznych Sądu Apelacyjnego w (...), oraz Pierwszy Prezes Sądu Apelacyjnego w (...) wydały orzeczenia na Pana korzyść.

Były pracodawca zakwestionował zasądzone przez sądy kwotę, a kiedy ta trafiła do francuskiego komornika postanowił wystąpić z ugodą. Wypłacona kwota stanowi część odszkodowania zasądzonego przez sądy. Odszkodowanie to dotyczy poniesionych strat i szkody rzeczywistej w postaci zaniżanych stawek.

Pytanie (sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

Czy w związku z przedstawionym opisem stanu faktycznego i na mocy przepisów przytoczonych w punkcie 56 ma zastosowanie przepis mówiący o zwolnieniu przedmiotowym?

Pana stanowisko w sprawie (wynikające z wniosku i jego uzupełnienia)

W Pana ocenie, po zapoznaniu się z przepisami wskazanymi w pkt 56, dotyczącymi zwolnienia przedmiotowego art. 21 ust. 1 pkt 3 uważa Pan, że ten przepis powinien mieć zastosowanie w tym zdarzeniu. Podobną opinię wyraził pracownik urzędu skarbowego, w którym uzyskał Pan informacje.

Zwolnienie określone w art. 21 ust.1 pkt 3 ustawy PIT stosować można również do odszkodowań otrzymanych z zagranicy. Na potwierdzenie tej tezy przywołuje Pan treść interpretacji Dyrektor KIS z dnia 2 czerwca 2021 roku nr 0113-KDIPT2-2.4011.267.2021.2.MP, w której organ podatkowy odniósł się do odszkodowania otrzymanego z Francji. Dyrektor KIS wskazał, że wewnętrzne przepisy prawa francuskiego nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa w Polsce, jednak należy zauważyć, że treść art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, odwołując się do przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, nie wyklucza przepisów prawa wewnętrznego innych państw członkowskich UE, w tym wypadku Republiki Francuskiej. Oznacza to, że koniecznym jest aby przy interpretowaniu przepisów prawa krajowego nie dyskryminować osób, które świadczenia uzyskują z zagranicy.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Stosownie do art. 3 ust. 1a ww. ustawy:

Natomiast zgodnie z art. 4a tej ustawy:

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że posiada Pan obywatelstwo polskie, nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce. W latach 2011-2016 pracował Pan we Francji, zatrudniony za pośrednictwem polskiej agencji. Po kontroli francuskiej inspekcji pracy i stwierdzeniu naruszenia przepisów pracowniczych wobec Pana, skierował Pan pozew do sądu pracy. Były francuski pracodawca nie zgodził się z zasądzonymi przez sąd kwotami i doszło do podpisania ugody pozasądowej na jego wniosek. Ugodę zawarł Pan (...)2022 r. Ugoda pozasądowa dotyczyła wypłaty odszkodowania z tytułu naruszenia praw pracowniczych (wykorzystanie jako taniej siły roboczej) na podstawie prawa obowiązującego we Francji, które przewiduje takie odszkodowanie.

Odszkodowanie wypłacono w dniu (...)2022 r. Podmiot wypłacający przedmiotowe świadczenie posiada siedzibę we Francji. Wypłacona kwota stanowi część odszkodowania zasądzonego przez sądy. Odszkodowanie to dotyczy poniesionych strat i szkody rzeczywistej w postaci zaniżanych stawek.

Z uwagi na fakt, że odszkodowanie otrzymał Pan od francuskiego podmiotu, w przedmiotowej sprawie zastosowanie będzie miała Umowa między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Republiki Francuskiej w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu w zakresie podatków od dochodu i majątku z dnia 20 czerwca 1975 r. (Dz. U. 1977 Nr 1 poz. 5; dalej: „Umowa polsko-francuska”), zmodyfikowana przez Konwencję wielostronną implementującą środki traktatowego prawa podatkowego mające na celu zapobieganie erozji podstawy opodatkowania i przenoszeniu zysku, podpisaną przez Polskę oraz przez Francję dnia 7 czerwca 2017 r. (Dz. U. z 2019 r. poz. 252; „Konwencja MLI”).

Umowa polsko-francuska nie określa specyficznych zasad opodatkowania świadczeń odszkodowawczych, zatem wypłacone odszkodowania należy zakwalifikować jako inne dochody.

Zgodnie z art. 21 ww. Umowy:

W konsekwencji, w związku z tym, że Pana miejsce zamieszkania w dacie otrzymania odszkodowania znajduje się w Polsce, dochód z tytułu ww. odszkodowania otrzymanego od francuskiego podmiotu, podlega opodatkowaniu w Polsce.

Do opodatkowania ww. odszkodowania w Polsce stosuje się przepisy polskiego prawa podatkowego.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Z treści tego przepisu wynika zatem, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę w katalogu zwolnień przedmiotowych ustawy bądź, od których Minister Finansów zaniechał poboru podatku, w drodze rozporządzenia.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia, przy czym – co istotne – musi być ono przez podatnika otrzymane lub postawione do jego dyspozycji.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jednym ze źródeł przychodów są inne źródła.

Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Sformułowanie „w szczególności” dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i tym samym powyższa ustawa w swoich założeniach daje podstawy prawne, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w art. 20 ust. 1 ww. ustawy.

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy:

Powołane uregulowania prawne wskazują jednoznacznie, że nie wszystkie odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane przez osoby fizyczne wolne są od podatku dochodowego.

Należy zaznaczyć, że zwolnieniem określonym w przytoczonym wyżej przepisie art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, objęte są tylko zadośćuczynienia/odszkodowania, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw.

To oznacza, że zwolnieniem nie są objęte wszystkie zadośćuczynienia/odszkodowania, a tylko te, których wysokość lub zasady ustalania zostały określone wprost w stosownych przepisach prawa, z wyjątkiem enumeratywnie wymienionych kategorii świadczeń.

Ustawodawca konsekwentnie wyłączył z katalogu zwolnień przepisem art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g) zadośćuczynienia/odszkodowania, które zostały otrzymane na podstawie zawartej pomiędzy stronami umowy lub ugody pozasądowej, nawet w sytuacji, gdy ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw.

W tym miejscu wskazać należy, że w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca nie zdefiniował pojęcia odszkodowania czy zadośćuczynienia, podobnie jak wielu innych pojęć z katalogu zwolnień przedmiotowych, konieczne staje się zatem odwołanie się do przepisów ustawy Kodeks cywilny.

Odwołując się zatem do prawa cywilnego stwierdzić należy, że o odszkodowaniu możemy mówić wyłącznie w przypadku powstania konkretnej szkody, która wywołana została określonym działaniem lub zaniechaniem drugiej strony, której można przypisać odpowiedzialność za jej powstanie. Odszkodowanie to rodzaj świadczenia, które należy się za wyrządzenie szkody (odpowiednio zadośćuczynienie za doznane krzywdy) od podmiotu, który szkodę wyrządził lub ponosi za nią odpowiedzialność. Odszkodowanie stanowi pieniężną równowartość szkody majątkowej lub szkody na osobie, natomiast zadośćuczynienie jest pieniężną formą zrekompensowania szkody niemajątkowej.

Wskazał Pan w opisie wniosku że „Ugoda pozasądowa dotyczyła wypłaty odszkodowania z tytułu naruszenia praw pracowniczych (…) na podstawie prawa obowiązującego we Francji, które przewiduje takie odszkodowanie”. Zatem, z przedstawionego przez Pana opisu sprawy nie wynika, aby wysokość lub zasady ustalania przyznanego Panu odszkodowania zostały określone wprost w stosownych przepisach prawa francuskiego.

Zatem wskazać należy, że otrzymane przez Pana odszkodowanie nie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ otrzymane przez Pana odszkodowanie nie stanowi odszkodowania, którego wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, ani też odszkodowania, którego wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy Kodeks pracy.

Reasumując, mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy prawa należy stwierdzić, że otrzymane przez Pana odszkodowanie stanowi przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Odszkodowanie to nie korzysta ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, gdyż wysokość przedmiotowego odszkodowania nie została ustalona w oparciu o odrębne przepisy prawa obowiązującego we Francji.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

W odniesieniu natomiast do przywołanej przez Pana interpretacji stwierdzam, że zapadła ona w indywidualnej sprawie i nie jest wiążące dla organu wydającego niniejszą interpretację.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).