Interpretacja indywidualna z dnia 9 maja 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT1.4011.133.2023.1.MT

Rozliczenia podatkowe transakcji pomiędzy działalnością podatnika zarejestrowaną w Czechach a spółką cywilną działającą w Polsce, której jest wspólnikiem.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny opisanego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

9 lutego 2023 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Od 20 stycznia 2014 r. prowadzi Pani w Polsce działalność gospodarczą wyłącznie w formie spółki cywilnej. Od tego dnia posiada Pani wpis do Centralnej Ewidencji Działalności Gospodarczej. Spółka Cywilna realizuje działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży hurtowej wyrobów (...). Pani udział w Spółce wynosi 50%.

Od 12 maja 2021 roku założyła Pani indywidualną działalność gospodarczą na terenie Czech. W ramach tej działalności realizuje Pani sprzedaż wyrobów (...). Prowadzi ją Pani na własny rachunek. Podatek dochodowy odprowadza Pani na terenie Czech.

Spółka cywilna prowadziła podatkową księgę przychodów i rozchodów, a od 1 stycznia 2022 r. ze względu na osiągane obroty – księgi rachunkowe. Od dochodów osiąganych w ramach działalności prowadzonej w formie spółki cywilnej odprowadza Pani podatek liniowy.

Ze względu na specyfikę branży w ramach prowadzonej przez Panią indywidualnej działalności na terenie Czech sprzedaje Pani towary handlowe do Spółki, w której posiada Pani 50% udziałów. Sprzedaż wyrobów (...) dokumentowana jest fakturą VAT wg cen rynkowych, a sprzedaż jest realizowana w ramach wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów. Towary są transportowane przez firmy transportowe zapewnione przez nabywcę, tj. Spółkę Cywilną do Polski do siedziby Spółki. Płatność realizowana jest z konta Spółki przelewem.

Na terenie Czech posiada Pani jedynie biuro wirtualne, nie magazynuje Pani stacjonarnie zakupionych towarów podlegających odsprzedaży. W ramach prowadzonej działalności na terenie Czech nie zatrudnia Pani żadnych pracowników.

Na terytorium Polski posiada Pani nieograniczony obowiązek podatkowy, a na dzień złożenia wniosku nie toczy się wobec Pani postępowanie ani kontrola dotycząca stanu faktycznego objętego wnioskiem.

Pytania

1.Czy zarejestrowanie działalności gospodarczej na terenie Czech i prowadzenie jej w formie biura wirtualnego jest wystarczające do uznania jej za prowadzoną poprzez „zakład”? Czy zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o PIT dochody z tytułu tej działalności powinna Pani opodatkować na terenie Polski?

2.Jeżeli działalność prowadzoną na terenie Czech uznać za zakład w rozumieniu przepisów art. 5 ust. 1 i ust. 2 umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, to czy koszt zakupu towarów handlowych, dla Wnioskodawcy jako wspólnika spółki cywilnej, stanowi koszt uzyskania przychodu zgodnie z udziałem procentowym w zyskach spółki ?

3.Jeżeli koszt zakupu towarów handlowych, dla Wnioskodawcy jako wspólnika spółki cywilnej, nie stanowi kosztu uzyskania przychodu zgodnie z udziałem procentowym w zyskach spółki, to czy wartość sprzedanych towarów stanowi przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej w części niestanowiącej kosztu uzyskania przychodu Wnioskodawcy?

Pani stanowisko w sprawie pierwszego pytania

Uważa Pani, że prowadząc działalność gospodarczą na terenie Czech w formie biura wirtualnego realizuje Pani warunki określone w definicji zawartej w umowie o unikaniu podwójnego opodatkowania z Czechami, dlatego podatek dochodowy z tytułu zysków zakładu powinna Pani odprowadzać tylko i wyłącznie na terenie Czech.

Pani stanowisko w sprawie drugiego pytania

Uważa Pani, że koszt zakupu towarów handlowych, dla Pani jako wspólnika spółki cywilnej, stanowi koszt uzyskania przychodu zgodnie z udziałem procentowym w zyskach spółki.

Prowadząc indywidualną działalność wyłącznie na terenie Czech tam nabywa Pani i sprzedaje towary handlowe i tam rozlicza się Pani z podatku dochodowego. Będąc zaś wspólnikiem Spółki Cywilnej, która prowadzi działalność gospodarczą wyłącznie na terenie Polski, podatek dochodowy od osób fizycznych opłaca Pani na terenie Polski.

Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. nie przewiduje ograniczenia w zakresie możliwości zawierania umów między odrębnymi podmiotami gospodarczymi. Dopuszczalna jest więc sytuacja, w której ta sama osoba fizyczna prowadząca indywidualną działalność gospodarczą świadczy usługi lub sprzedaje towary na rzecz spółki cywilnej, której jest wspólnikiem i odwrotnie. Wówczas przyjmuje się, że stronami umowy o świadczenie usług są dwa odrębne podmioty gospodarcze.

W rezultacie wydatki Spółki na nabycie towarów handlowych są kosztami uzyskania przychodów w rozumieniu art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r., jeżeli celem ich poniesienia było uzyskanie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów. Co istotne, koszty takiego nabycia nie podlegają wykluczeniu z kosztów podatkowych na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 10 powołanej ustawy. Z tego przepisu wynika, że za koszty uzyskania przychodów nie uważa się m.in. wartości własnej pracy podatnika, w tym także wykonywanej przez wspólnika spółki cywilnej lub osobowej spółki handlowej.

W Pani przypadku nabywanie towarów handlowych przeznaczonych do dalszej odsprzedaży przez Spółkę Cywilną od jej wspólnika (Podatnika), sprzedającego je w ramach odrębnej działalności gospodarczej, nie może być utożsamiane z jego pracą na rzecz Spółki. Zakup towarów handlowych przeznaczonych do dalszej odsprzedaży przez Spółkę Cywilną należy uznać za koszt uzyskania przychodu dla każdego ze wspólników proporcjonalnie do przysługującego mu prawa do udziału w jej zysku, skoro jednocześnie przychody uzyskane ze sprzedaży tych towarów handlowych przez Spółkę Cywilną stanowią przychód każdego ze wspólników proporcjonalnie do przysługującego mu prawa do udziału w jej zysku.

Pani stanowisko w sprawie trzeciego pytania

Uważa Pani, że gdyby koszt zakupu towarów handlowych dla Pani jako wspólnika Spółki cywilnej nie stanowił kosztu uzyskania przychodu zgodnie z udziałem procentowym w zyskach Spółki, to wartość sprzedaży tych towarów nie może stanowić przychodu z działalności gospodarczej w takim udziale procentowym. Prowadziłoby to bowiem do podwójnego opodatkowania tej samej sprzedaży – pierwszy raz z tytułu sprzedaży w indywidualnej działalności gospodarczej, a kolejny raz z tytułu sprzedaży realizowanej przez Spółkę.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Kwestia opodatkowania Pani dochodów z działalności zarejestrowanej w Czechach

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Zgodnie z art. 4a ustawy:

Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Wobec tego, dla prawidłowej oceny kwestii opodatkowania Pani przychodów z działalności zarejestrowanej w Czechach konieczne jest uwzględnienie postanowień umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Czeską w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, sporządzoną w Warszawie dnia 13 września 2011 r. (Dz. U. z 2012 r. poz. 991).

Zgodnie z art. 7 ust. 1 tej umowy:

Zyski przedsiębiorstwa Umawiającego się Państwa podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie, chyba że przedsiębiorstwo prowadzi działalność gospodarczą w drugim Umawiającym się Państwie przez położony tam zakład. Jeżeli przedsiębiorstwo wykonuje działalność gospodarczą w ten sposób, to zyski przedsiębiorstwa mogą być opodatkowane w drugim Państwie, jednak tylko w takiej mierze, w jakiej mogą być przypisane temu zakładowi.

Przepis ten określa zasadę, zgodnie z którą zyski osoby mającej miejsce zamieszkania w Polsce z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej podlegają opodatkowaniu tylko w Polsce. Wyjątkiem od tej zasady jest sytuacja, gdy osoba ta prowadzi działalność poprzez zakład położony w Czechach – w takiej sytuacji zyski, które można przypisać temu zakładowi, mogą być opodatkowane w Czechach.

Znaczenie pojęcia „zakładu” wyjaśnia art. 5 polsko-czeskiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. I tak:

1.W rozumieniu niniejszej Umowy określenie „zakład” oznacza stałą placówkę, przez którą całkowicie lub częściowo prowadzona jest działalność gospodarcza przedsiębiorstwa.

2.Określenie „zakład” obejmuje w szczególności:

a) siedzibę zarządu;

b) filię;

c) biuro;

d) fabrykę;

e) warsztat, oraz

f) kopalnię, źródło ropy naftowej lub gazu, kamieniołom lub każde inne miejsce wydobywania zasobów naturalnych.

Regulacje art. 5 wskazują również sytuacje, które nie są traktowane jako powodujące powstanie zakładu. Zgodnie z art. 5 ust. 4 umowy:

Bez względu na poprzednie postanowienia niniejszego artykułu, określenie „zakład” nie obejmuje:

a)użytkowania placówek, które służą wyłącznie do składowania, wystawiania lub dostawy dóbr lub towarów należących do przedsiębiorstwa;

b)utrzymywania zapasów dóbr lub towarów należących do przedsiębiorstwa, wyłącznie w celu składowania, wystawiania lub dostawy;

c)utrzymywania zapasów dóbr lub towarów należących do przedsiębiorstwa, wyłącznie w celu przetworzenia przez inne przedsiębiorstwo;

d)utrzymywania stałej placówki wyłącznie w celu zakupu dóbr lub towarów albo zbierania informacji dla przedsiębiorstwa;

e)utrzymywania stałej placówki wyłącznie w celu prowadzenia dla przedsiębiorstwa jakiejkolwiek innej działalności o charakterze przygotowawczym lub pomocniczym;

f)utrzymywania stałej placówki wyłącznie w celu łącznego prowadzenia jakichkolwiek rodzajów działalności, wymienionych w literach a) - e), pod warunkiem, że całkowita działalność tej placówki wynikająca z takiego połączenia, ma charakter przygotowawczy lub pomocniczy.

Aby można było uznać, że podatnik, który ma miejsce zamieszkania w Polsce prowadzi działalność poprzez zakład na terytorium Czech, muszą być łącznie spełnione następujące warunki:

•podatnik ma placówkę działalności gospodarczej na terytorium Czech, tj. pomieszczenia, środki lub urządzenia, które pozostają w jego dyspozycji i są wykorzystywane do prowadzenia jego działalności gospodarczej;

•placówka ta ma stały charakter, co oznacza, że placówka jest utworzona w danym miejscu, z określonym stopniem trwałości czasowej;

•podatnik prowadzi działalność gospodarczą za pośrednictwem tej stałej placówki, co oznacza, że podatnik lub osoby zależne od jego przedsiębiorstwa, prowadzą działalność gospodarczą podatnika w Czechach w oparciu o tę stałą placówkę.

W Pani przypadku zarejestrowała Pani działalność gospodarczą na terytorium Czech. Niemniej jednak:

•Pani biuro w Czechach ma charakter wirtualny;

•nie magazynuje Pani zakupionych towarów podlegających odsprzedaży;

•na terytorium Czech nie zatrudnia Pani żadnych pracowników.

W opisanej przez Panią sytuacji:

•biuro jest Pani placówką działalności gospodarczej zarejestrowaną na terytorium Czech;

•placówka ta ma stały charakter;

•nie prowadzi Pani działalności gospodarczej za pośrednictwem tej stałej placówki na terytorium Czech – nie wykonuje Pani faktycznej działalności gospodarczej na terytorium Czech.

W tej sytuacji nie są spełnione wszystkie warunki uznania, że ma Pani zakład w Czechach w rozumieniu art. 5 polsko-czeskiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. W rezultacie Pani dochody z działalności zarejestrowanej w Czechach są opodatkowane tylko w Polsce (art. 7 ust. 1 umowy).

Pani stanowisko odnośnie posiadania przez Panią zakładu w Czechach jest więc nieprawidłowe.

Kwestia skutków podatkowych transakcji pomiędzy Panią jako podmiotem prowadzącym indywidualną działalność gospodarczą a spółką cywilną, której jest Pani wspólnikiem

Zgodnie z art. 860 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.):

Przez umowę spółki wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów.

Spółka cywilna funkcjonuje w oparciu o majątek wspólny wspólników – objęty współwłasnością łączną (art. 863 Kodeksu cywilnego).

Stosownie do art. 867 § 1 Kodeksu cywilnego:

Każdy wspólnik jest uprawniony do równego udziału w zyskach i w tym samym stosunku uczestniczy w stratach, bez względu na rodzaj i wartość wkładu. W umowie spółki można inaczej ustalić stosunek udziału wspólników w zyskach i stratach. Można nawet zwolnić niektórych wspólników od udziału w stratach. Natomiast nie można wyłączyć wspólnika od udziału w zyskach.

W przeciwieństwie do spółek prawa handlowego spółka cywilna nie jest odrębnym podmiotem prawa – jest wyłącznie stosunkiem zobowiązaniowym pomiędzy jej wspólnikami. Nie ma tym samym zdolności do czynności prawnych.

Spółka cywilna nie jest także przedsiębiorcą w rozumieniu art. 43¹ Kodeksu cywilnego oraz w rozumieniu ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 221). Przedsiębiorcami są wspólnicy tej spółki.

Na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych spółka cywilna mieści się w pojęciu „spółki niebędącej osobą prawną” z art. 5a pkt 26 ustawy.

Skutki podatkowe zdarzeń gospodarczych związanych z działalnością spółek cywilnych są przypisywane ich wspólnikom jako skutki podatkowe posiadania udziału w spółce niebędącej osobą prawną. I tak, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną (…) u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału) oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe.

Na mocy art. 8 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy:

Zasady wyrażone w ust. 1 stosuje się odpowiednio do rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Z powołanego przepisu wynika, że kosztem uzyskania przychodów jest koszt, który spełnia łącznie następujące warunki:

•został poniesiony;

•został poniesiony w celu uzyskania osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów ;

•nie został wymieniony w art. 23 ustawy jako koszt wyłączony z kategorii kosztów uzyskania przychodów.

Pierwszy z wymienionych warunków odnosi się do możliwości przypisania faktu poniesienia kosztu do osoby podatnika. Co do zasady kosztem uzyskania przychodu są koszty obciążające samego podatnika – wartość ciężarów, jakie ponosi podatnik w toku prowadzenia działalności (funkcjonowania). Poniesienie kosztu jest co do zasady związane z faktycznym i definitywnym przesunięciem określonej wartości z majątku podatnika do majątku innego podmiotu.

W opisanej przez Panią sytuacji sprzedaż przez Panią towarów w ramach Pani indywidualnej działalności gospodarczej na rzecz spółki cywilnej, której jest Pani wspólnikiem, w części, w jakiej dotyczy Pani jako wspólnika tej spółki, należy uznać za czynność z samą sobą. Czynność ta nie wiąże się z faktycznymi przesunięciami w Pani majątku. W wyniku opisanej transakcji:

•towar, który był Pani własnością, w części, w jakiej przypada na Panią jaką wspólnika spółki cywilnej, pozostał Pani własnością;

•środki przekazane Pani ze spółki cywilnej tytułem ceny nabycia towaru, w części, w jakiej przypadały na Panią jaką wspólnika spółki cywilnej, pozostały Pani własnością (w tym zakresie nie doszło do przysporzenia w Pani majątku ani do pomniejszenia/obciążenia Pani majątku).

Poniesiony przez wspólników spółki cywilnej wydatek na zakup towarów, które oferuje Pani w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej, w części przypadającej na Panią jako wspólnika spółki cywilnej, ustalonej zgodnie z art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy PIT, nie stanowi dla Pani jako wspólnika spółki cywilnej kosztu uzyskania przychodów. Nie jest to bowiem Pani wydatek na rzecz innego podmiotu. Nie spełnia więc podstawowej cechy kosztu uzyskania przychodów w rozumieniu art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wobec tego Pani stanowisko w zakresie drugiego pytania jest nieprawidłowe.

Jednocześnie należność z tytułu sprzedaży towarów, w części przypadającej na Panią jako wspólnika, określonej na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy PIT, nie jest dla Pani przychodem z Pani indywidualnej działalności gospodarczej. Nie jest to bowiem należność, której otrzymanie ma charakter uzyskania przez Panią przysporzenia majątkowego od odrębnego podmiotu (art. 11 ust. 1 w zw. z art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Brak uznania tej wartości za Pani przychód nie wynika jednak – jak twierdzi Pani w swoim stanowisku do pytania trzeciego – z okoliczności, że koszt zakupu towarów handlowych przez spółkę cywilną w części ustalonej zgodnie z Pani udziałem w zyskach spółki nie jest kosztem uzyskania przychodów dla Pani jako wspólnika spółki cywilnej. Brak powstania przychodu wynika z charakteru opisanej przez Panią transakcji. Z tego względu Pani stanowisko w zakresie trzeciego pytania jest nieprawidłowe (opiera się na błędnej argumentacji).

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego obowiązującego w dniu zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

•Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

•Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

•w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

•w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).