Interpretacja indywidualna z dnia 1 czerwca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-3.4015.60.2023.1.JS

Skutki podatkowe nieodpłatnego zniesienia współwłasności.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

4 kwietnia 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 22 marca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego zniesienia współwłasności nieruchomości.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wskutek zawarcia w 2021 roku warunkowej umowy sprzedaży, a następnie umowy przenoszącej własność stał się Pan właścicielem udziałów w prawie własności działki o numerze X o powierzchni 0,7821 ha położonej w (…) i objętej księgą wieczystą o numerze (…). Wartość całej działki wynosiła 227 500 zł. Udział Pana w prawie własności wskazanej powyżej nieruchomości wyniósł 767/5000, a wartość tego udziału wynosiła 35 000 zł. Pozostałe udziały w prawie własności działki wynoszące 4233/5000 należą do J.S.

Przedmiotowa działka o numerze X została podzielona na działki o numerach Y o powierzchni 0,12 ha i Z o powierzchni 0,6621 ha położone w (…).

Zamierza Pan znieść współwłasność ww. nieruchomości w taki sposób, aby stać się jedynym właścicielem działki o numerze Y o powierzchni 0,12 ha położonej w (…) o wartości 35 000 zł.

Działka o numerze Z o powierzchni 0,6621 ha położona w (…) o wartości ok. 192 500 zł stanie się własnością J.S. Zniesienie współwłasności zostanie przeprowadzone w sposób nieodpłatny bez spłat i dopłat.

Wskazał Pan, iż stosunek udziałów w prawie własności nieruchomości Pana do udziałów J.S. wynosi ok. 5,5. Podać również należy, iż stosunek powierzchni działki o numerze Y o powierzchni 0,12 ha położonej w (…) do działki o powierzchni 0,6621 ha położonej w (…) również wynosi ok. 5,5.

Na tle opisanego planowanego zniesienia współwłasności działek o numerach Y i Z bez spłat i dopłat powstała konieczność uzyskania interpretacji indywidualnej co do prawidłowości stanowiska zainteresowanego w zakresie podatku od spadków i darowizn.

Pytanie

Czy w związku z planowanym nieodpłatnym zniesieniem współwłasności we wskazany powyżej sposób urząd skarbowy ma prawo naliczyć Panu podatek od spadków i darowizn?

Pana stanowisko w sprawie

Podstawę opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn nabytych w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności stanowi wartość rzeczy lub praw majątkowych, ale tylko w części przekraczającej wartość udziału we współwłasności, który przed jej zniesieniem przysługiwał nabywcy. W wyniku zniesienia współwłasności w sposób wskazany powyżej nie nabędzie Pan rzeczy ani praw majątkowych przekraczających wartość udziału we współwłasności, które przed jej zniesieniem przysługiwał nabywcy.

Wskazał Pan, że nabył udział wynoszący 767/5000 o wartości 35 000 zł w prawie własności działki o numerze X o powierzchni 0,7821 ha. Po zniesieniu współwłasności we wskazany powyżej sposób nabędzie Pan na własność działkę o numerze Y o powierzchni 0,12 ha o wartości 35 000 zł. W związku z powyższym nie ma podstaw do opodatkowania wartości nabytej nieruchomości podatkiem od spadków i darowizn. Wartość nieruchomości nabytej przez Pana w drodze zniesienia współwłasności nie przewyższa dotychczasowego udziału we współwłasności, czyli nie ma tu miejsca nadwyżka wartości nabytych rzeczy nad wartością udziału we współwłasności. Jeżeli nie nabył Pan nieruchomości ponad wartość przysługującego mu udziału we współwłasności, prawidłowe jest stanowisko, że nie wystąpi konieczność zapłaty podatku od spadków i darowizn.

W myśl z art. 1 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 z późn. zm.), podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem nieodpłatnego zniesienia współwłasności.

Zgodnie z art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom. Każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności (art. 210 i nast. Kodeksu cywilnego). Zniesienie to może nastąpić poprzez podział rzeczy wspólnej, przyznanie tej rzeczy jednemu ze współwłaścicieli lub sprzedaż rzeczy. Zniesienie współwłasności może więc polegać na dokonaniu podziału rzeczy wspólnej. Nowe rzeczy powstałe w wyniku podziału fizycznego stanowią wyłączną własność poszczególnych współwłaścicieli.

Zgodnie z art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn, obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy rzeczy i praw majątkowych. W myśl art. 6 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy, w przypadku nieodpłatnego zniesienia współwłasności obowiązek podatkowy powstaje z chwilą zawarcia umowy albo ugody lub uprawomocnienia się orzeczenia sądu, jeżeli ich skutkiem jest nieodpłatne zniesienie współwłasności.

Stosownie do art. 7 ust. 6 cytowanej ustawy, przy nabyciu w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności podstawę opodatkowania stanowi wartość rzeczy lub praw majątkowych, w części przekraczającej wartość udziału we współwłasności, który przed jej zniesieniem przysługiwał nabywcy.

Przepis ten powinien być stosowany łącznie z przepisem art. 7 ust. 1 cytowanej ustawy, w myśl którego, podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego.

W oparciu o art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych przyjmuje się w wysokości określonej przez nabywcę, jeżeli odpowiada ona wartości rynkowej tych rzeczy i praw. Wartość rynkową rzeczy lub praw majątkowych zgodnie z art. 8 ust. 3 wskazanej ustawy, określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia powstania obowiązku podatkowego.

Przy obliczeniu podatku od nieodpłatnego zniesienia współwłasności ma także zastosowanie zasada kumulacji nabytych od tej samej osoby wartości rzeczy i praw majątkowych w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, oraz odliczenia kwoty wolnej od podatku (art. 9 ustawy).

Jak wskazano powyżej, przy nabyciu w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności podstawę opodatkowania stanowi wartość rzeczy lub praw majątkowych, w części przekraczającej wartość udziału we współwłasności, który przed jej zniesieniem przysługiwał nabywcy.

Ustalenie podstawy opodatkowania składa się więc z dwóch etapów. W pierwszym należy określić wartość rzeczy lub praw majątkowych, których dotyczy zniesienie współwłasności, według zasady generalnej wyrażonej w art. 7 ust. 1 ustawy (czysta wartość, ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego). W drugim etapie ustala się udział, jaki przysługiwał dotychczas współwłaścicielowi i jego wartość.

Podatkowi podlega bowiem nadwyżka wartości udziału. Wartość nieruchomości przy zniesieniu współwłasności przyjmuje się z dnia powstania obowiązku podatkowego, tzn. z chwili zawarcia umowy albo ugody lub uprawomocnienia się orzeczenia sądu, jeżeli ich skutkiem jest nieodpłatne zniesienie współwłasności.

Reasumując należy stwierdzić, iż nabycie nieruchomości w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności we wskazany powyżej sposób nie spowoduje obowiązku uiszczenia przez Pana podatku od spadków i darowizn.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Odstępuję od uzasadnienia prawnego tej oceny.

Art. 14c § 1 ustawy – Ordynacja podatkowa stanowi, że:

Końcowo wskazuję, że jednolity tekst ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn ogłoszony jest w Dzienniku Ustaw z 2021 r. poz. 1043 ze zm. a ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny – w Dzienniku Ustaw z 2022 poz. 1360 ze zm.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej  (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.