Interpretacja indywidualna z dnia 12 czerwca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL2-1.4011.289.2023.2.MKA

Opodatkowanie przychodów z Norwegii.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanych stanów faktycznych w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe w części dotyczącej skutków zwrotu podatku zapłaconego w Norwegii i prawidłowe w pozostałej części.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

1 kwietnia 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 31 marca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania przychodów uzyskanych z Norwegii oraz skutków zwrotu podatku zapłaconego w Norwegii. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 5 czerwca 2023 r. (wpływ 5 czerwca 2023 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanów faktycznych

Wnioskodawca dostał bardzo poważnego urazu podczas pracy na budowie w Norwegii. Uraz jakiego doznał Wnioskodawca został uznany przez Sąd Apelacyjny w (…) jako wypadek przy pracy. Na podstawie dokumentacji medycznej, w wyniku wypadku przy pracy Podatnik doznał (…). W związku z tym zatwierdzono uraz (...). Na podstawie badań w norweskich szpitalach, a także najnowszych aktualnych raportów medycznych z Polski, konsultujący lekarz z Norwegii stwierdził, że istnieje trwały uszczerbek na zdrowiu na poziomie 80%. Zmiana przekrojowa znajduje się na poziomie (...) i dlatego mieści się w punkcie (...) w tabeli niepełnosprawności. Punkt ten dotyczy zmian przekrojowych na odcinku (...) i daje od 70% do 90%. Ponadto zmiany przekrojowe (...) szyjnego dają 90%. Oprócz uszkodzeń wynikających z urazu (...), w dokumentach opisano również wiele problemów w rejonie podbrzusza. Konsultujący lekarz stwierdził zatem, że należy stwierdzić trwałą niepełnosprawność medyczną w wysokości 80%, w oparciu o lokalizację urazu (...) i stan zdrowia Wnioskodawcy. Reasumując Podatnik posiada trwały uszczerbek na zdrowiu w wysokości 80%.

W wyniku powyższego 13 lutego 2022 r. na złożony przez Podatnika wniosek o odszkodowanie z 8 marca 2021 r. decyzją wydaną przez NAV (…) (NAV Świadczenia rodzinne i emerytalne (…)) zgodnie z §§ 13-17 Ustawy o ubezpieczeniach społecznych i przepisami do tego działu zostało przyznane mu odszkodowanie w grupie 7 z prawem do wypłaty od 1 marca 2018 r. Odszkodowanie jest wypłacane co miesiąc, w momencie nabycia prawa do odszkodowania kwota wynosiła (…) NOK. Po ostatniej zmianie kwoty podstawowej miesięczna kwota wynosi (…) NOK. Ponadto, decydując się na płatności miesięczne, Podatnik otrzymał również dalszą płatność, która według stanu na lipiec 2022 r. wynosiła (…) NOK. Dodatkowo 10 maja 2022 r. NAV częściowo uznał wniosek Podatnika o świadczenie podstawowe. W przypadku szkody spowodowanej zatwierdzonym wypadkiem przy pracy, świadczenie podstawowe może zostać wypłacone nawet w przypadku wyprowadzki z Norwegii, niezależnie od tego, czy jest to kraj EOG, czy kraj spoza EOG. Jeśli chodzi o świadczenia z tytułu wypadku przy pracy, odsyła się do § 6-9 norweskiej ustawy o ubezpieczeniach społecznych i art. 36 rozporządzenia. Odsyła się również do artykułów 21 i 29. Norwegia jest zatem państwem właściwym i państwem wyboru prawa zgodnie z rozporządzeniem w tej sprawie. Świadczenie podstawowe jakie otrzymał Podatnik jest na dodatkowe zużycie odzieży i pościeli, a także dodatkowe wydatki na transport/eksploatację własnego samochodu ze względu na stan zdrowia. Zgodnie z decyzją NAV z 10 maja 2022 r., wskazał on, iż „zgodnie z praktyką norweskich Ubezpieczeń Społecznych w tym zakresie, co do zasady należy takie wydatki jak najdokładniej udokumentować. Niemniej jednak nie ma bezwarunkowego wymogu w zakresie dokumentacji, a ocenę prawdopodobieństwa należy przeprowadzić na podstawie innych dostępnych informacji. W takim przypadku, na podstawie informacji o Twoim stanie zdrowia i innych informacji, oceniamy, że masz dodatkowe wydatki na dodatkowe ubranie i dodatkowe korzystanie z własnego samochodu, które nie przekraczają podstawowej stawki świadczenia 1 w wysokości (…) NOK miesięcznie. Na podstawie otrzymanych informacji nie ma podstaw do podwyższenia stawki.” W związku z tym Wnioskodawca otrzymał podstawową stawkę świadczenia 1 w wysokości (…) NOK miesięcznie. Decyzja została podjęta zgodnie z rozporządzeniem UE/EOG 883/04 art. 7, 11, 21, 29 i 36 oraz §§ 1-3, 6-3, 6-9 i 22-13 ustawy o ubezpieczeniach społecznych.

NAV decyzją 4 sierpnia 2017 r. przyznał Podatnikowi rentę z tytułu niezdolności do pracy. 12 marca 2019 r. na podstawie informacji, które otrzymał z Polski, dokonał ostatecznego obliczenia renty z tytułu niezdolności do pracy. Ostateczne obliczenie nie prowadziło do zmian w rencie z tytułu niezdolności do pracy. Podatnik otrzymuję kwotę (…) NOK na miesiąc przed opodatkowaniem. Renta inwalidzka jest nadal wypłacana nie później niż 20 każdego miesiąca. Renta z tytułu niezdolności do pracy została wstępnie obliczona zgodnie z przepisami ustawy o ubezpieczeniach społecznych oraz zgodnie z zasadami Porozumienia EOG. NAV porównał obliczenia renty według zasad Ustawy o ubezpieczeniach społecznych, jak i zasad Porozumienia EOG. Podatnik otrzymał kalkulację, która była dla niego najkorzystniejsza. Renta będzie zatem obliczana zgodnie z zasadami zawartymi w ustawie o ubezpieczeniach społecznych. Decyzja została podjęta zgodnie z rozporządzeniem EEA 883/2004 art. 52.

Reasumując z tytułu niezdolności do pracy, z uwagi na wypadek przy pracy jakiego doznał Podatnik (…) na podstawie rozporządzenia UE/EOG 883/04 oraz Norweskiej Ustawy o Ubezpieczeniach Społecznych otrzymuje z NAV:

1.Odszkodowanie płatne miesięcznie (tłumaczenie Norweskie Yrkesskade),

2.Renta inwalidzka (tłumaczenie Norweskie Uforetrygd),

3.Zasiłek podstawowy (tłumaczenie Norweskie Grunnstonad).

Ponadto w Polsce od 2019 Podatnik otrzymuje rentę z tytułu niezdolności do pracy, wypłacaną przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

W 2022 r. Wnioskodawca otrzymał łącznie (…) NOK, tj. (…) PLN wpłat na konto bankowe w Banku (…) od NAV oraz z uwagi na przyznaną w Polsce rentę z tytułu niezdolności do pracy wpłaty od ZUS, tj:

1)Odszkodowanie płatne miesięcznie (tłumaczenie: Norweskie Yrkesskade),

2)Renta inwalidzką (tłumaczenie: Norweskie Uforetrygd),

3)Zasiłek podstawowy (tłumaczenie: Norweskie Grunnstonad),

4)Renta od ZUS z tytułu niezdolności do pracy.

Na podstawie dokumentu „UTBETALINGSOVERSIKT" (tłumaczenie: przegląd wypłat) „Utbetalt i perioden 01.01.2022–31.12.2022" (tłumaczenie: płatne w okresie 01.01.2022–31.12.2022) pobranego z indywidualnego konta Podatnika w NAV ze strony NAV.no, NAV szczegółowo klasyfikuje każdą płatność jaką otrzymał Podatnik w roku 2022. Dokument „UTBETALINGSOVERSIKT" (tłumaczenie: przegląd wypłat) „Utbetalt i perioden 01.01.2022–31.12.2022" (tłumaczenie: płatne w okresie 01.01.2022–31.12.2022) szczegółowo wskazuje datę wypłaty, okres którego dotyczy wypłata oraz kwoty przypisane odpowiednio jako:

1)Odszkodowanie płatne miesięcznie (tłumaczenie: Norweskie Yrkesskade),

2)Rentą inwalidzka (tłumaczenie: Norweskie Uføretrygd),

3)Zasiłek podstawowy (tłumaczenie: Norweskie Grunnstønad)

W uzupełnieniu wniosku podał Pan następujące informacje:

Miejsce zamieszkania podatnika dla celów podatkowych w roku 2022 znajdowało się w Polsce.

Uzyskiwane dochody z tytułu: renty inwalidzkiej podlegały opodatkowaniu w Norwegii, natomiast odszkodowanie oraz zasiłek podstawowy były zwolnione z opodatkowania w Norwegii.

Zasiłek podstawowy opisany we wniosku podlega świadczeniu wymienionemu w art. 21 ust. 1 pkt 8-9 odpowiada – dodatki rodzinne i pielęgnacyjne.

Zwrot podatku, o którym mowa w pytaniu 4 dotyczy rozliczenia podatku za 2021 r. Zgodnie z uzasadnieniem we wniosku o interpretacje podatek ten został rozliczony w PIT-36 za rok 2021 r.

Pytania

1.Czy odszkodowanie płatne miesięcznie (tłumaczenie: Norweskie Yrkesskade) otrzymane w 2022 r. podlega zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3?

2.Czy renta inwalidzka (tłumaczenie Norweskie Uføretrygd) otrzymana w 2022 r. podlega opodatkowaniu w Polsce z uwzględnieniem metody unikania podwójnego opodatkowania na podstawie umowy zawartej między Polską a Norwegią?

3.Czy zasiłek podstawowy (tłumaczenie Norweskie Grunnstønad) otrzymany w 2022 r. podlega zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 8-9?

4.Czy zwrot podatku tj. wpłata z dnia 26 sierpnia 2022 r. od Skatteetaten tytułem Gode Skatt 2021 w kwocie (…) NOK tj. (…) PLN nie podlega rozliczeniu w PIT 36 za rok 2022 ponieważ został rozliczony (uwzględniony) w 2021 r.?

Pana stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy – w odniesieniu do pytania nr 1 – odszkodowanie płatne miesięcznie (tłumaczenie: Norweskie Yrkesskade) otrzymane w 2022 r. podlega zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3.

Odszkodowanie płatne miesięcznie (tłumaczenie: Norweskie Yrkesskade). Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1387 ze zm. – zwanej dalej ustawa PIT) wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

a)określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,

b)odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,

c)odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,

d)odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,

e)odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,

f)odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,

g)odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1387 ze zm.) osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

W myśl art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

1.posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub

2.przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Na podstawie art. 3 ust. 2a ww. ustawy, osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).

Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska (art. 4a ww. ustawy).

Ustawodawca przesądził zatem, że zgodnie z zasadą nieograniczonego obowiązku podatkowego (art. 3 ust. 1 ww. ustawy) osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Stąd też do tej kategorii osób mają zastosowanie ogólne reguły podatkowe korygowane wyłącznie treścią umów międzynarodowych w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu (art. 4a ww. ustawy).

W myśl art. 9 ust. 1 ww. ustawy, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W art. 10 w ust. 1 ww. ustawy określone zostały źródła przychodów, wśród których w pkt 1 wymieniono: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, pracę nakładczą, emeryturę lub rentę, natomiast w pkt 9 wskazano inne źródła.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Na mocy art. 12 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przez emeryturę lub rentę rozumie się łączną kwotę świadczeń emerytalnych i rentowych, w tym kwoty emerytur kapitałowych wypłacanych na podstawie ustawy o emeryturach kapitałowych, wraz ze wzrostami i dodatkami, z wyłączeniem dodatków rodzinnych i pielęgnacyjnych oraz dodatków dla sierot zupełnych do rent rodzinnych.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 ww. ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Należy podkreślić, że użyte w konstrukcji art. 20 ust. 1 ww. ustawy sformułowanie „w szczególności”, świadczy o przykładowym katalogu przychodów z innych źródeł. Oznacza to, że przychodami z innych źródeł są także inne przychody, niewymienione wprost w tym przepisie. Tym samym uznaje się, że katalog ten nie jest katalogiem zamkniętym. W związku z tym, każde świadczenie mające realną korzyść finansową, o ile nie stanowi konkretnej kategorii przychodu zaliczanego do jednego ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8 ww. ustawy, jest dla świadczeniobiorcy przychodem z innych źródeł. Z treści tego przepisu wynika zatem, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę w katalogu zwolnień przedmiotowych ustawy, bądź od których Minister Finansów zaniechał poboru podatku, w drodze rozporządzenia.

W związku z tym, że Podatnik posiada miejsce zamieszkania dla celów podatkowych wyłącznie w Polsce ma tzw. nieograniczony obowiązek podatkowy i rezydencję podatkową w Polsce, zastosowanie w sprawie będzie miała Konwencja z dnia 9 września 2009 r. między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Norwegii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, zmieniona Protokołem podpisanym w Oslo dnia 5 lipca 2012 r. (Dz. U. z 2010 r. Nr 134 poz. 899 ze zm.). Przy czym wskazać należy, że zarówno Polska, jak i Norwegia notyfikowały ww. Konwencję polsko-norweską do objęcia Konwencją wielostronną implementującą środki traktatowego prawa podatkowego mające na celu zapobieganie erozji podstawy opodatkowania i przenoszeniu zysku, sporządzoną w Paryżu dnia 24 listopada 2016 r. (Dz. U. z 2018 r. poz. 1369). Dniem wejścia wżycie postanowień Konwencji MLI dla Polski jest dzień 1 lipca 2018 r., natomiast dla Norwegii dzień 1 listopada 2019 r.

Konwencja między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Norwegii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu nie zawiera przepisu odnoszącego się wprost do odszkodowań, zatem w myśl tej Konwencji odszkodowanie należy zakwalifikować jako tzw. „inny dochód”, którego zasady opodatkowania reguluje art. 21 ust. 1 ww. Konwencji. Co do zasady, zgodnie z tym przepisem części dochodu osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie (tj. w Polsce), gdziekolwiek powstałe, nieobjęte postanowieniami poprzednich artykułów niniejszej Konwencji, podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie (tylko w Polsce).

Mając na uwadze powyższe uregulowania stwierdzić należy, że przyznane i wypłacone przez ubezpieczyciela NAV w roku 2022 odszkodowanie, z uwagi na to, że miejscem zamieszkania Podatnika jest Polska, podlega opodatkowaniu w Polsce. Natomiast w myśl art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

a)określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,

b)odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,

c)odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,

d)odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,

e)odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,

f)odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,

g)odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Analiza art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych prowadzi do wniosku, że regulacja ta nie odwołuje się do przepisów konkretnych ustaw czy wydanych na ich podstawie przepisów wykonawczych. To oznacza, że stosowanie przywołanego zwolnienia od podatku nie można ograniczać do odszkodowań wydanych na podstawie przepisów ustaw i wydanych na ich podstawie rozporządzeń wchodzących w skład polskiego prawodawstwa. Przywołana regulacja nie wyklucza przepisów prawa wewnętrznego innych państw UE.

Jak wskazał Dyrektor KIS w interpretacji z 22 września 2017 r., nr 0114-KDIP3-3.4011.302.2017.1 .MS2, treść art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy PIT wskazuje, że należy brać pod uwagę również przepisy prawa wewnętrznego innych państw, w tym wyroki i ugody sądowe zawarte przed zagranicznym sądem. Takie stanowisko jest również ugruntowane w orzecznictwie, czego przykładem może być wyrok NSA z 31 lipca 2012 r., II FSK 2593/10, gdzie sąd wprost wskazał, że nie można zaakceptować różnego traktowania podatnika tylko z uwagi na fakt, że podatnik prawo do odszkodowania uzyskał, pracując poza granicami RP, tj. w innym państwie członkowskim na podstawie obowiązującego tam ustawodawstwa. Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że nie znalazł podstaw uzasadniających różne traktowanie podmiotów prawa, będących w takiej samej sytuacji (tj. uprawnionych do otrzymania świadczeń odszkodowawczych), wyłącznie na podstawie kryterium pochodzenia aktu prawnego, na podstawie którego przyznano dane świadczenie.

Reasumując kwota wypłaconego odszkodowania w 2022 r. w wartości (…) NOK, tj. (…) PLN podlega zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 21 ust.1 pkt 3 ustawy PIT.

Zdaniem Wnioskodawcy – w odniesieniu do pytania nr 2 – renta inwalidzka (tłumaczenie Norweskie Uføretrygd) wypłacona w 2022 r. podlega opodatkowaniu w Polsce z uwzględnieniem metody unikania podwójnego opodatkowania na podstawie umowy zawartej między Polską a Norwegią.

Renta inwalidzka (tłumaczenie: Norweskie Uføretrygd), mając na uwadze wyżej przytoczone przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jak również w myśl art. 17 ust. 1 ww. Konwencji, emerytury, renty i inne podobne świadczenia lub renty kapitałowe uzyskiwane przez osobę mającą miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie z drugiego Umawiającego się Państwa, są opodatkowane tylko w pierwszym wymienionym Państwie.

Natomiast stosownie do art. 17 ust. 2 ww. Konwencji, bez względu na postanowienia ustępu 1 niniejszego artykułu, świadczenia otrzymywane przez osobę fizyczną mającą miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie na podstawie prawa o ubezpieczeniach społecznych drugiego Umawiającego się Państwa, na podstawie jakiegokolwiek obowiązkowego systemu emerytalnego lub na podstawie systemu emerytalnego, który jest uznawany dla celów podatkowych, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.

Z treści ww. przepisów wynika, że renty lub emerytury wypłacane z Norwegii, na podstawie prawa o ubezpieczeniach społecznych tego Państwa, osobie mającej miejsce zamieszkania w Polsce mogą być opodatkowane w Norwegii. Zawarte w Konwencji stwierdzenie, że danego rodzaju dochód „może podlegać” opodatkowaniu w jednym z państw (najczęściej w państwie źródła) wskazuje, że państwo źródła ma prawo opodatkować dany dochód, bez względu na to, czy dochód ten podlegać będzie opodatkowaniu w drugim państwie (państwie rezydencji). Przypisanie prawa do opodatkowania nie ma tutaj charakteru wyłączności. W świetle przywołanych przepisów stwierdzić zatem należy, że przyzna Wnioskodawcy renta na podstawie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Norwegii podlega opodatkowaniu zarówno w Polsce, jak i w Norwegii. Jednocześnie jednak, w celu zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu tego dochodu w Polsce, należy zastosować określoną w umowie metodę unikania podwójnego opodatkowania.

Stosownie do art. 22 Konwencji, w przypadku Polski, podwójnego opodatkowania unika się w następujący sposób:

W przypadku, gdy osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w (Polsce) uzyskuje dochód, który zgodnie z postanowieniami (Konwencji) może być opodatkowany przez (Norwegię) z wyłączeniem sytuacji, gdy te postanowienia zezwalają na opodatkowanie przez (Norwegię) wyłącznie z powodu, że dany dochód jest także dochodem uzyskiwanym przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium (Norwegii), (Polska) zezwoli na odliczenie od podatku od dochodu takiej osoby kwoty równej podatkowi od dochodu zapłaconemu w (Norwegii). Jednakże odliczenie takie nie może przekroczyć tej części podatku od dochodu, obliczonego przed dokonaniem odliczenia, która przypada na taki dochód, który może być opodatkowany w (Norwegii) jeżeli zgodnie z jakimkolwiek postanowieniem (Konwencji) dochód uzyskany przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w (Polsce) jest zwolniony z opodatkowania w (Polsce), wówczas (Polska) może przy obliczaniu kwoty podatku od pozostałego dochodu takiej osoby uwzględnić zwolniony dochód (Następujący art. 5 ust. 6 Konwencji MLI zastępuje art. 22 ust. 1 lit. (a) niniejszej Konwencji ARTYKUŁ 5 KONWENCJI MLI -STOSOWANIE METOD UNIKANIA PODWÓJNEGO OPODATKOWANIA (Opcja C)) Odnosząc powyższe przepisy na grunt stanu faktycznego kwota renty inwalidzkiej (tłumaczenie: Norweskie Uføretrygd) w kwocie (…) NOK netto (podatek (…) NOK) tj. (…) PLN (podatek (…) PLN) otrzymana w 2022 winna zostać uwzględniona w PIT-36 za rok 2022 z uwzględnieniem metody unikania podwójnego opodatkowania uwzględniająca podatek zapłacony za granicą w kwocie (…) PLN - PIT ZG.

Zdaniem Wnioskodawcy – w odniesieniu do pytania nr 3 – zasiłek podstawowy (tłumaczenie Norweskie Grunnstønad) otrzymany w 2022 r. podlega zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 8-9.

Zasiłek podstawowy (tłumaczenie Norweskie Grunnstønad) - na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 8-9 ustawy o PIT zwolnione z podatku dochodowego są:

-świadczenia rodzinne otrzymane na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych,

-dodatki rodzinne i pielęgnacyjne,

-zasiłki dla opiekunów otrzymane na podstawie przepisów o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów,

-świadczenia pieniężne otrzymane w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów,

-zasiłki porodowe otrzymane na podstawie odrębnych przepisów („zasiłek porodowy” funkcjonował w ustawie z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych w razie choroby i macierzyństwa do 15 stycznia 2002 r.; zasiłek ten został zastąpiony macierzyńskim zasiłkiem okresowym oraz macierzyńskim zasiłkiem jednorazowym. Te zasiłki od 1 maja 2004 r. zostały zastąpione dodatkiem do zasiłku rodzinnego z tytułu urodzenia dziecka, określonym w ustawie z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, który obowiązuje obecnie).

-świadczenie wychowawcze otrzymane na podstawie przepisów o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (tzw. 500+);

-zasiłek macierzyński otrzymany na podstawie ustawy z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników;

-jednorazowe świadczenie otrzymane na podstawie ustawy z 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem” (Dz. U. z 2019 r. poz. 473 i 1818);

-jednorazowe zasiłki z tytułu urodzenia dziecka, wypłacane z funduszów związków zawodowych.

Zgodnie z norweską ustawa “National Insurance Act. The National Insurance Act contains rules intended to help secure income and compensate for expenses related to unemployment, pregnancy and childbirth, unaccompanied care for children, illness and injury, disability, old age and death." Tłumaczenie: Ustawa o ubezpieczeniach społecznych. Ustawa o ubezpieczeniach społecznych zawiera zasady mające na celu pomoc w zabezpieczeniu dochodu i zrekompensowaniu wydatków związanych z bezrobociem, ciążą i porodem, samodzielną opieką nad dziećmi, chorobą i urazem, niepełnosprawnością, starością i śmiercią.

„Ministry of Labour and Social Inclusion” Ministerstwo Pracy i Integracji Społecznej NAV w Decyzji z 10 maja 2022 r. zgodnie z rozporządzeniem UE/EOG 883/04 art. 7, 11, 21, 29 i 36 oraz §§ 1-3, 6-3, 6-9 i 22-13 ustawy o ubezpieczeniach społecznych przyznał Podatnikowi zasiłek w stawce podstawowej w kwocie (…) NOK miesięcznie. Przyznana kwota stanowi zasiłek podstawowy przyznany osobie z uwagi na dodatkowe wydatki, które z powodu trwałej choroby, urazu lub skazy ma konieczne dodatkowe koszty o czym wskazuje sekcja 6-3.

Poniżej tłumaczenie przepisów, w oparciu o które NAV podjął decyzję.

Sekcja 6-3. Podstawowa korzyść Świadczenie podstawowe przysługuje członkowi, który z powodu trwałej choroby, urazu lub skazy ma konieczne dodatkowe wydatki A. do obsługi pomocy technicznych B. za transport, w tym eksploatację samochodu członka; C. za trzymanie psów przewodników D.-----mi.------F. ze względu na kosztowną dietę koniecznej specjalnej diety, która jest naukowo udokumentowana i ogólnie uznana w praktyce medycznej dla danej diagnozy; G. w wyniku zużycia odzieży i pościeli; H. za trzymanie psów służbowych świadczone zgodnie z przepisami Storting ustala stawki podstawowych świadczeń.

Warunkiem nabycia prawa do zasiłku podstawowego jest to, aby wydatki dodatkowe, o których mowa w podpunkcie pierwszym, odpowiadały co najmniej najniższej stawce. Świadczenia o wyższej stawce są przyznawane, jeżeli dodatkowe wydatki odpowiadają co najmniej podwyższonej stawce. Zasiłek podstawowy na pokrycie kosztów transportu przysługuje tylko wtedy, gdy spełnione są warunki uprawniające do świadczeń przed ukończeniem 70. roku życia.

Sekcja 6-9. Świadczenie w przypadku wypadku przy pracy. W przypadku urazu lub choroby uznanej za wypadek przy pracy po rozdziale 13, świadczenia podstawowe i dodatkowe są udzielane zgodnie z przepisami tego rozdziału, nawet jeśli dana osoba nie jest już członkiem systemu zabezpieczenia społecznego. Warunkiem jest, aby w chwili urazu był członkiem ubezpieczenia społecznego.

W roku 2022 Wnioskodawca posiadał nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce, zgodnie z postanowieniami Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Norwegii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od zysków majątkowych, świadczenie w postaci zasiłku, otrzymywane przez osobę podlegającą opodatkowaniu tylko w Polsce, jednocześnie jednak, w sytuacji gdy świadczenie to wypłacane jest na podstawie obowiązujących w Norwegii przepisów o świadczeniach rodzinnych, to korzysta ze zwolnienia w myśl art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy (analogiczne stanowisko potwierdza to choćby treść interpretacji Dyrektora KIS z 19 listopada 2019 r. nr 0115-KDIT2-2.4011.359.2019.2.RS).

W Norwegii przepisy w zakresie zasiłków są uregulowane w jednej ustawie National Insurance Act The National Insurance Act contains rules intended to help secure income and compensate for expenses related to unemployment, pregnancy and childbirth, unaccompanied care for children, illness and injury, disability, old age and death." Ustawa o ubezpieczeniach społecznych. Ustawa o ubezpieczeniach społecznych zawiera zasady mające na celu pomoc w zabezpieczeniu dochodu i zrekompensowaniu wydatków związanych z bezrobociem, ciążą i porodem, samodzielną opieką nad dziećmi, chorobą i urazem, niepełnosprawnością, starością i śmiercią.

Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na pytania redakcji „Infor" w tym zakresie 18 lutego 2021 r. przedstawiło następujące wyjaśnienia: Przepisy ustawy PIT są skonstruowanie z uwzględnieniem unijnej zasady swobody przepływu osób i kapitału. Stąd też zwolnienia przedmiotowe obejmują również świadczenia przyznane na podstawie, równoważnych do polskich rozwiązań, przepisów wydanych w innych krajach. Stąd też pojęcie dodatków rodzinnych, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 8 oraz w art. 12 ust. 7 ustawy PIT, obejmuje swoim zakresem świadczenia przyznawane na podstawie przepisów obowiązujących w państwie innym niż Polska. Z uwagi na możliwe lub faktyczne zróżnicowanie tych przepisów w poszczególnych krajach, ustawa PIT nie odwołuje się do konkretnych podstaw prawnych. Każdy przypadek tego rodzaju świadczenia analizowany jest indywidualnie w oparciu o posiadane informacje, w tym przedstawione np. we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej.

Dlatego też mając na uwadze powyższe wspomniany zasiłek podstawowy w kwocie (…) NOK, tj. (…) PLN (tłumaczenie Norweskie: Grunnstønad) otrzymany przez Podatnika w 2022 r. korzysta ze zwolnienia, gdyż ma ono zastosowanie nie tylko do polskich, lecz także do zagranicznych zasiłków. Podsumowując, kwoty z tytułów:

1)Odszkodowania płatnego miesięcznie (tłumaczenie: Norweskie Yrkesskade) w kwocie (…) PLN,

2)Zasiłku podstawowego (tłumaczenie: Norweskie Grunnstønad) w kwocie (…) PLN

łącznie (…) PLN otrzymane w 2022 r., korzystają ze zwolnienia z opodatkowania.

3)Renta inwalidzka (tłumaczenie: Norweskie Uføretrygd) w kwocie (…) PLN otrzymana w 2022 r. jest opodatkowana w Polsce z uwzględnieniem metody unikania podwójnego opodatkowania.

Zdaniem Wnioskodawcy – w odniesieniu do pytania nr 4 – zwrot podatku tj. wpłata 26 sierpnia 2022 r. od Skatteetaten tytułem Gode Skatt 2021 w kwocie (…) NOK tj. (…) PLN nie podlega rozliczeniu w PIT 36 za rok 2022 ponieważ został rozliczony (uwzględniony) w 2021 r. W roku 2021 w złożonym PIT 36 Podatnik wykazał w PIT ZG kwotę w części C1 dochody z art. 27 ust. 9 i 9a ustawy – (…) PLN oraz podatek zapłacony za granicą od dochodów (…) PLN. Natomiast w PIT 36 w części I obliczenie podatku pole 287 „podatek zapłacony za granicą kwotę (…) PLN. Zgodnie z art 45 ust. 3a. ustawy PIT, jeżeli podatnik, obliczając podatek należny, dokonał odliczeń od dochodu, podstawy obliczenia podatku lub podatku, a następnie otrzymał zwrot odliczonych kwot (w całości lub w części), w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym otrzymał ten zwrot, dolicza odpowiednio kwoty poprzednio odliczone. W opisanym stanie faktycznym kwota odliczona jest wartością niższą niż kwota dokonanego zwrotu w związku z tym zwrot 26 sierpnia 2022 r. od Skatteetaten tytułem Gode Skatt 2021 w kwocie (…) NOK tj. (…) PLN jest neutralny podatkowo w 2022 r.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Stosownie do art. 3 ust. 2a cytowanej ustawy:

Na podstawie art. 3 ust. 1a ww. ustawy:

W myśl art. 4a ustawy:

W świetle powyżej przytoczonych przepisów należy zaakcentować, że zgodnie z zasadą nieograniczonego obowiązku podatkowego osoby fizyczne, jeśli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów, co oznacza, że do tej kategorii osób mają zastosowanie ogólne reguły podatkowe korygowane wyłącznie treścią umów międzynarodowych w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu.

Z uwagi na to, że w 2022 r. był Pan rezydentem polskim (miał Pan miejsce zamieszkania w Polsce), a otrzymywane świadczenia z tytułu odszkodowania, renty inwalidzkiej i zasiłku podstawowego były wypłacane z Norwegii, zastosowanie w niniejszej sprawie znajdą przepisy Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Norwegii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu oraz Protokołu do tej Konwencji, podpisanej w Warszawie dnia 9 września 2009 r. (Dz. U. z 2010 r. Nr 134 poz. 899; dalej: Konwencja polsko – norweska). Przy czym wskazać należy, że zarówno Polska, jak i Norwegia notyfikowały ww. Konwencję polsko – norweską do objęcia Konwencją wielostronną implementującą środki traktatowego prawa podatkowego mające na celu zapobieganie erozji podstawy opodatkowania i przenoszeniu zysku, sporządzoną w Paryżu dnia 24 listopada 2016 r. (Dz. U. z 2018 r. poz. 1369). Dniem wejścia w życie postanowień Konwencji MLI dla Polski jest dzień 1 lipca 2018 r., natomiast dla Norwegii dzień 1 listopada 2019 r.

Przepisy Konwencji MLI stosowane są równolegle z przepisami umów o unikaniu podwójnego opodatkowania (Konwencja MLI nie działa jak protokół zmieniający). W praktyce przepisy Konwencji MLI mają pierwszeństwo przed regulacjami umów o unikaniu podwójnego opodatkowania (tzn. jeśli przepisy umowy będą sprzeczne z przepisami Konwencji MLI, to przepisy Konwencji MLI będą miały zastosowanie jako akt późniejszy).

Dla celów stosowania prawa, postanowienia Konwencji MLI muszą być interpretowane równolegle z Konwencją między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Norwegii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu oraz Protokołem do tej Konwencji, z uwzględnieniem stanowisk Umawiających się Państw w zakresie przyjęcia Konwencji MLI. Stanowisko Polski zostało przedstawione w oświadczeniu rządowym z dnia 6 czerwca 2018 r. w sprawie mocy obowiązującej Konwencji wielostronnej implementującej środki traktatowego prawa podatkowego mające na celu zapobieganie erozji podstawy opodatkowania i przenoszeniu zysku, sporządzonej w Paryżu dnia 24 listopada 2016 r. (Dz. U. z 2018 r. poz. 1370), natomiast wspólne stanowisko Polski i Norwegii zostało przedstawione w oświadczeniu rządowym z dnia 25 października 2019 r. w sprawie mocy obowiązującej w relacjach między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Norwegii Konwencji wielostronnej implementującej środki traktatowego prawa podatkowego mające na celu zapobieganie erozji podstawy opodatkowania i przenoszeniu zysku, sporządzonej w Paryżu dnia 24 listopada 2016 r., oraz jej zastosowania w realizacji postanowień Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Norwegii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu oraz Protokołu do tej Konwencji, podpisanych w Warszawie dnia 9 września 2009 r., oraz w realizacji postanowień Protokołu między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Norwegii zmieniającego Konwencję między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Norwegii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, sporządzoną w Warszawie dnia 9 września 2009 r., podpisanego w Oslo dnia 5 lipca 2012 r. (Dz. U. z 2019 r. poz. 2361).

Zgodnie z art. 34 ust. 1 Konwencji MLI:

W myśl art. 34 ust. 2 Konwencji MLI:

Z kolei, zasady stosowania jej postanowień w odniesieniu do danej Umowy Podatkowej wynikają z art. 35 Konwencji MLI.

Zgodnie z zasadami ogólnymi określonymi w art. 35 ust. 1 Konwencji MLI:

Postanowienia Konwencji MLI będą miały zastosowanie w odniesieniu do Umowy Podatkowej począwszy od innych dat niż data wejścia w życie. Przy tym, poszczególne postanowienia Konwencji MLI mogą być stosowane w różnych datach, zależnie od rodzaju podatków (podatki pobierane u źródła lub inne podatki) oraz od wyborów dokonanych przez Umawiające się Państwa w ich stanowiskach w zakresie przyjęcia Konwencji MLI.

W konsekwencji, jeśli nie wskazano inaczej, zgodnie z art. 35 ust. 1 Konwencji MLI, postanowienia art. 3 ust. 1, art. 3 ust. 2, art. 4 ust. 1, art. 5 ust. 6, art. 6 ust. 1, art. 7 ust. 1, i art. 11 ust. 1 Konwencji MLI będą miały zastosowanie w zakresie stosowania Konwencji przez Polskę:

-w odniesieniu do podatków pobieranych u źródła od kwot wypłacanych lub zaliczanych na rzecz osób niemających miejsca zamieszkania lub siedziby w Polsce, gdy zdarzenie dające prawo do pobrania takiego podatku wystąpi w dniu lub po dniu 1 stycznia 2020 r.; oraz

-w odniesieniu do pozostałych podatków nakładanych przez Polskę, w zakresie podatków nakładanych w okresach podatkowych rozpoczynających się w dniu lub po dniu 1 maja 2020 r.

Należy w tym miejscu podkreślić, że art. 35 ust. 1 lit. a) Konwencji MLI odnosi się jedynie do podatków pobieranych u źródła od nierezydentów podatkowych – w przepisie tym jest bowiem mowa o podatkach pobieranych u źródła od kwot wypłacanych lub zaliczanych na rzecz osób niemających miejsca zamieszkania lub siedziby na terytorium Umawiającej się Jurysdykcji.

W odniesieniu do pozostałych podatków nakładanych przez Polskę, termin rozpoczęcia stosowania Konwencji MLI należy określić na podstawie art. 35 ust. 1 lit. b) Konwencji MLI.

W tym miejscu wskazać należy, że okresem podatkowym dla osoby fizycznej jest rok podatkowy. Stosownie do art. 11 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa, rokiem podatkowym jest rok kalendarzowy, chyba że ustawa podatkowa stanowi inaczej.

Zatem Konwencja MLI ma zastosowanie do dochodów uzyskanych od 1 stycznia 2021 r.

W odniesieniu do otrzymanego odszkodowania oraz zasiłku podstawowego należy wyjaśnić, że w świetle konwencji polsko-norweskiej przychody te winny być zakwalifikowane jako inny dochód, o którym mowa w art. 21 ust. 1 tej konwencji:

Przychody te nie zostały wymienione w innych artykułach. Wobec powyższego świadczenia, które Pan otrzymuje będą podlegały opodatkowaniu w Polsce, a tym samym do ich opodatkowania w Polsce stosuje się przepisy polskiego prawa podatkowego.

Zgodnie z generalną zasadą wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W opisie wniosku wskazał Pan, że 22 października 2015 r. doznał Pan urazu podczas pracy na budowie w Norwegii. Uraz ten został uznany przez Sąd Apelacyjny jako wypadek przy pracy. Posiada Pan trwały uszczerbek na zdrowiu w wysokości 80%. W wyniku powyższego 13 lutego 2022 r. na złożony przez Pana wniosek o odszkodowanie decyzją wydaną przez NAV (…) (NAV Świadczenia rodzinne i emerytalne (…)) zgodnie z §§ 13-17 Ustawy o ubezpieczeniach społecznych i przepisami do tego działu zostało przyznane Panu odszkodowanie w grupie 7 z prawem do wypłaty od 1 marca 2018 r. Odszkodowanie jest wypłacane co miesiąc.

Dodatkowo 10 maja 2022 r. NAV częściowo uznał Pana wniosek o świadczenie podstawowe. Świadczenie podstawowe jakie Pan otrzymał jest na dodatkowe zużycie odzieży i pościeli, a także dodatkowe wydatki na transport/eksploatację własnego samochodu ze względu na stan zdrowia. Otrzymał Pan podstawową stawkę świadczenia 1 w wysokości (…) NOK miesięcznie. Decyzja została podjęta zgodnie z rozporządzeniem UE/EOG 883/04 art. 7, 11, 21, 29 i 36 oraz §§ 1-3, 6-3, 6-9 i 22-13 ustawy o ubezpieczeniach społecznych.

Odszkodowania oraz zasiłek podstawowy były zwolnione z opodatkowania w Norwegii.

Zasiłek podstawowy opisany we wniosku podlega świadczeniu wymienionemu w art. 21 ust. 1 pkt 8-9 – dodatki rodzinne i pielęgnacyjne.

Odnosząc się do otrzymanego przez Pana odszkodowania należy wskazać na zapis art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym:

Podkreślić należy, że z treści przywołanej regulacji nie wynika, że odwołuje się ona do przepisów konkretnych ustaw czy wydanych na ich podstawie przepisów wykonawczych. Wskazane powyżej zwolnienie podatkowe stosowane powinno być nie tylko do odszkodowań lub zadośćuczynień przyznawanych na podstawie przepisów ustaw oraz wydanych na ich podstawie przepisów wykonawczych wchodzących w skład prawodawstwa polskiego.

Oznacza to, że świadczenie odszkodowawcze – przyznane na podstawie prawa norweskiego z tytułu zatrudnienia obywatela polskiego na terenie Norwegii i doznania tam przez niego wypadku przy pracy – powinno być na gruncie prawa polskiego potraktowane w taki sam sposób jak w stosunku do obywatela polskiego, który doznał takiego samego wypadku przy pracy i otrzymał z tego tytułu odszkodowanie według prawa polskiego.

Jak zostało wskazane w 2022 r. otrzymał Pan z Norwegii odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy, które było wypłacane miesięcznie. Świadczenie to zostało przyznane na podstawie przepisów ustawy o ubezpieczeniach społecznych Norwegii i korzysta ze zwolnienia z opodatkowania w Norwegii.

Zatem odszkodowanie, które Pan otrzymał w 2022 r. podlega zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Odnosząc się natomiast do otrzymanego w 2022 r. zasiłku podstawowego, który zgodnie z Pana wskazaniem odpowiada dodatkom rodzinnym i pielęgnacyjnym, wskazać należy na zapis art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który mówi że:

Oznacza to, że w sytuacji gdy zasiłek podstawowy, który otrzymał Pan w 2022 r. z Norwegii – jak wyjaśniono we wniosku – jest świadczeniem, odpowiadającym dodatkom rodzinnym i pielęgnacyjnym, to jest on zwolniony od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W kwestii otrzymanej przez Pana w 2022 r. renty inwalidzkiej, należy odnieść się do następujących przepisów Konwencji polsko-norweskiej.

I tak, w myśl art. 17 ust. 1 tej Konwencji:

Stosownie do art. 17 ust. 2 ww. Konwencji:

Z treści ww. art. 17 ust. 1 Konwencji wynika zatem, że emerytury, renty i inne podobne świadczenia lub renty kapitałowe uzyskiwane z Norwegii przez osobę mającą miejsce zamieszkania w Polsce podlegają opodatkowaniu tylko w Polsce.

Wyjątek stanowią renty lub emerytury wypłacane z Norwegii na podstawie prawa o ubezpieczeniach społecznych tego Państwa, na podstawie jakiegokolwiek obowiązkowego systemu emerytalnego lub na podstawie systemu emerytalnego, który jest uznawany dla celów podatkowych osobie mającej miejsce zamieszkania w Polsce (art. 17 ust. 2 Konwencji) bowiem mogą one być opodatkowane również w Norwegii.

Postanowienie w Konwencji, że danego rodzaju dochód „może podlegać” opodatkowaniu w jednym z państw (najczęściej w państwie źródła) wskazuje bowiem, że państwo źródła ma prawo opodatkować dany dochód, bez względu na to, czy dochód ten podlegać będzie opodatkowaniu w drugim państwie (państwie rezydencji). Przypisanie prawa do opodatkowania nie ma tutaj charakteru wyłączności.

Oznacza to, że emerytury otrzymywane na podstawie norweskiego prawa o ubezpieczeniach społecznych przez podatnika mającego miejsce zamieszkania w Polsce niezależnie od tego, że podlegają opodatkowaniu w Polsce, mogą również podlegać opodatkowaniu w państwie źródła, tj. w Norwegii.

W sytuacji gdy świadczenie zgodnie z przepisami Konwencji podlega opodatkowaniu zarówno w Polsce jak i w Norwegii, w celu zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu tego dochodu w Polsce, stosuje się właściwą metodę unikania podwójnego opodatkowania.

Stosownie do art. 22 ust. 1 lit. a) ww. Konwencji:

W kontekście powyższego wyjaśnić należy, art. 22 ust. 1 lit. a) Konwencji polsko – norweskiej został zastąpiony przez art. 5 ust. 6 Konwencji MLI, w myśl którego:

Zatem, w przypadku, gdy osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce uzyskuje dochód, który zgodnie z postanowieniami Konwencji może być opodatkowany przez Norwegię (z wyłączeniem sytuacji, gdy te postanowienia zezwalają na opodatkowanie przez Norwegię wyłącznie z powodu, że dany dochód jest także dochodem uzyskiwanym przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Norwegii), Polska zezwoli na odliczenie od podatku od dochodu takiej osoby kwoty równej podatkowi od dochodu zapłaconemu w Norwegii. Jednakże odliczenie takie nie może przekroczyć tej części podatku od dochodu, obliczonego przed dokonaniem odliczenia, która przypada na taki dochód, który może być opodatkowany w Norwegii.

W konsekwencji do uzyskanego przez Pana w 2022 r. dochodu z tytułu renty inwalidzkiej z Norwegii zastosowanie znajdzie metoda odliczenia proporcjonalnego.

W myśl art. 27 ust. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zgodnie z art. 27 ust. 9a ww. ustawy:

Odnosząc powyższe do przedstawionej we wniosku sytuacji uznać należy, otrzymywana przez Pana renta inwalidzka z Norwegii, wypłacana przez NAV podlega opodatkowaniu w Polsce według zasad wynikających z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłem przychodu jest m.in. renta.

W myśl art. 12 ust. 7 ww. ustawy:

Zatem otrzymywana przez Pana renta inwalidzka z Norwegii stanowi dochód w rozumieniu art. 12 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegający opodatkowaniu na zasadach ogólnych według skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z metodą unikania podwójnego opodatkowania określaną jako metoda proporcjonalnego odliczenia, podatnik osiągający dochody z zagranicy ma obowiązek wykazać łączne dochody (zarówno krajowe, jak i zagraniczne) w zeznaniu, a od podatku dochodowego obliczonego według skali podatkowej od ww. dochodów ma prawo odliczyć podatek zapłacony za granicą. Odliczenie to możliwe jest tylko do wysokości podatku przypadającego proporcjonalnie na dochód uzyskany w obcym państwie.

Na podstawie art. 45 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zatem otrzymana przez Pana w 2022 r. renta inwalidzka z Norwegii stanowi dochód w rozumieniu art. 12 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegający opodatkowaniu na zasadach ogólnych według skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jednakże przysługuje Panu prawo pomniejszenia podatku dochodowego od osób fizycznych należnego w Polsce o podatek norweski w myśl art. 27 ust. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Odnosząc się do otrzymanego przez Pana w 2022 r. zwrotu podatku z Norwegii dotyczącego 2021 r. należy wskazać na zapis art. 45 ust. 3a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którego brzmieniem:

Podkreślić również należy, że w przypadku polskiego rezydenta podatkowego zagadnienie zwrotu podatku w dużej mierze determinowane jest obowiązującą metodą unikania podwójnego opodatkowania. W przypadku bowiem metody wyłączenia z progresją zagraniczny dochód jest w Polsce zwolniony od podatku i ewentualnie brany pod uwagę przy obliczaniu progresywnej stawki podatku stosowanej do dochodów uzyskiwanych w Rzeczypospolitej Polskiej. W sytuacji, gdy polski rezydent podatkowy uzyskuje wyłącznie dochód za granicą, to na mocy metody wyłączenia z progresją dochód ten nie podlega w Polsce opodatkowaniu. Umowa z zasadą zwolnienia z progresją pozwala na zaliczanie zarobku zagranicznego na poczet podstawy obliczenia podatku w Polsce wyłącznie celem ustalenia właściwej stawki podatkowej, którą stosuje się tylko do zarobków uzyskanych w kraju. Zagraniczne zarobki przyczyniają się zatem do ustalenia stawki podatku, ale tylko jeżeli dodatkowo zarabiało się w kraju.

Skoro zatem dochód zagraniczny nie podlega opodatkowaniu w Rzeczypospolitej Polskiej, to podatnik nie odlicza zagranicznego podatku. To z kolei oznacza, że w sytuacji otrzymania zwrotu podatku z zagranicy będzie to dla niego zdarzenie podatkowo neutralne. W takim przypadku art. 45 ust. 3a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie znajduje zastosowania i podatnik takiego zwrotu nie wykazuje w polskiej deklaracji podatkowej.

Zupełnie inaczej powyższa kwestia przedstawia się w odniesieniu do polskiego rezydenta podatkowego w przypadku metody proporcjonalnego odliczenia. W takiej sytuacji od polskiego podatku podatnik może odliczyć podatek zapłacony za granicą, który w ten sposób pomniejszy polskie zobowiązanie podatkowe. Odliczenia można dokonać maksymalnie do wysokości polskiego zobowiązania podatkowego. W przypadku, gdy przy tej metodzie podatnik otrzyma zwrot podatku z zagranicy (uprzednio odliczonego), będzie musiał wykazać go w zeznaniu podatkowym składanym za ten rok, w którym zwrot otrzymał.

W konsekwencji zwrot jest wykazywany w roku jego otrzymania, a nie poprzez skorygowanie deklaracji podatkowej, w której zagraniczny podatek został odliczony.

Sposób postępowania ze zwróconym (jako nadpłata) zagranicznym podatkiem dochodowym jest uzależnione od tego, czy podatek ten (w roku jego zapłacenia) został odliczony od podatku polskiego (w umowie z danym państwem przewidziano metodę zaliczenia jako metodę unikania podwójnego opodatkowania), czy też nie nastąpiło takie odliczenie (została zastosowana metoda wyłączenia z progresją, względnie polski podatnik nie odliczał zagranicznego podatku od podatku polskiego, nawet jeśli zasadniczo w umowie z danym państwem przewidziano metodę zaliczenia).

W praktyce, jeśli podatnicy po odliczeniu zagranicznego podatku w polskim rocznym zeznaniu podatkowym otrzymają jego zwrot, będą musieli go rozliczyć w zeznaniu. Przy czym do polskiego podatku dolicza się tylko tę część otrzymanego zwrotu, która uprzednio pomniejszyła podatek za rok, kiedy podatnik rozliczał się z zagranicznych dochodów.

Podsumowując, zwroty należy bezwzględnie wykazywać wtedy, gdy najpierw kwota podatku zapłaconego za granicą została odliczona w Polsce w rocznym zeznaniu podatkowym, a później przekazano podatnikowi jej zwrot.

Zgodnie z opisem zwrot podatku, który otrzymał Pan z Norwegii w 2022 r. został przez Pana rozliczony w zeznaniu PIT-36 za 2021 r. Zatem w zeznaniu rocznym za 2022 r. może powstać obowiązek doliczenia otrzymanego zwrotu.

W zeznaniu podatkowym składanym za 2022 r. należy doliczyć uprzednio odliczony podatek w sytuacji, gdy kwota zapłaconego zagranicznego podatku odliczonego w zeznaniu składanym za 2021 r. jest wyższa, aniżeli podatek zapłacony w Norwegii z uwzględnieniem otrzymanego zwrotu tego podatku. Doliczeniu podlega różnica pomiędzy podatkiem odliczonym w zeznaniu za 2021 r. a faktycznie odprowadzonym przez Pana podatkiem w Norwegii, po uwzględnieniu zwrotu części tego podatku dokonanego w 2021 r.

W sytuacji natomiast gdy kwota podatku norweskiego odliczonego w zeznaniu składanym za 2021 r. była niższa aniżeli kwota podatku zapłaconego w Norwegii, po uwzględnieniu zwrotu tego podatku, to nie będzie na Panu ciążył obowiązek doliczania, na podstawie art. 45 ust. 3a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w zeznaniu składanym za 2022 r., zwróconego podatku norweskiego.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanów faktycznych, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzeń.

W odniesieniu do powołanych przez Pana we wniosku interpretacji indywidualnej, informuję, że zostały one wydane w indywidualnej sprawie i nie ma zastosowania, ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego, czy też zdarzenia przyszłego.

Ponadto zaznaczam, że przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy Ordynacja podatkowa jest sam przepis prawa. Istotą interpretacji indywidualnej jest rozstrzygnięcie, czy wnioskodawca prawidłowo postrzega, jakie skutki prawne na gruncie określonych przepisów prawa podatkowego wywołuje przedstawiony przez niego stan faktyczny albo zdarzenie przyszłe. W polskim systemie prawa podatkowego obowiązuje zasada samoobliczenia podatku. Wydanie interpretacji indywidualnej nie zwalnia podatnika z obowiązku obliczenia podstawy opodatkowania oraz zobowiązania podatkowego. Stąd też nie analizowałem przedstawionych przez Pana kwot.

Jednocześnie zwracam uwagę, że wewnętrzne przepisy prawa norweskiego nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej, stąd nie jestem upoważniony do interpretowania tychże przepisów, a tym samym do rozstrzygania, czy wysokość lub zasady ustalania ww. świadczenia odszkodowawczego wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, obowiązujących w wewnętrznym ustawodawstwie norweskim. W tej kwestii Organ interpretacyjny jest związany opisem stanu faktycznego zawartym we wniosku o wydanie interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).