Wyszukaj po identyfikatorze keyboard_arrow_down
Wyszukiwanie po identyfikatorze Zamknij close
ZAMKNIJ close
account_circle Jesteś zalogowany jako:
ZAMKNIJ close
Powiadomienia
keyboard_arrow_up keyboard_arrow_down znajdź
removeA addA insert_drive_fileWEksportuj printDrukuj assignment add Do schowka

Interpretacja indywidualna z dnia 3 listopada 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-2.4015.98.2023.3.DR

W zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego zniesienia współwłasności.

Interpretacja indywidualna  – stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od spadków i darowizn jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

23 lipca 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 23 lipca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego zniesienia współwłasności. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 10 października 2023 r. (wpływ 10 października 2023 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca M.W. jest synem D.W. i S.W., który zmarł w dniu (...) listopada 2022 r. W małżeństwie D.W. i S.W. panował ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej. S.W. do dnia śmierci prowadził działalność gospodarczą w zakresie wynajmu lokali użytkowych pod firmą (…). Od dnia jego śmierci funkcjonuje jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, działająca pod nazwą (…) w spadku, NIP (…), działająca na podstawie przepisów ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw, powstałą w związku ze śmiercią S.W. (dalej jako: Przedsiębiorstwo w spadku).

Przedsiębiorstwo w spadku jest na podstawie przepisów art. 1a ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu dochodów osiąganych w okresie od otwarcia spadku do dnia wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego. Przedsiębiorstwo w spadku jest na podstawie art. 15 ust. 1a oraz art. 17 ust. 1i ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług podatnikiem podatku od towarów i usług, kontynuującym prowadzenie działalności gospodarczej zmarłego podatnika S.W.

W skład majątku Przedsiębiorstwa w spadku weszły składniki majątkowe i niemajątkowe związane z prowadzoną przez S.W. przed jego śmiercią działalnością gospodarczą polegającą na wynajmie lokali użytkowych a najistotniejszymi składnikami majątkowymi jest osiem lokali użytkowych położonych w (…), w obrębie jednej nieruchomości. D.W. jako małżonka S.W. w ramach wspólności majątkowej małżeńskiej była współwłaścicielem wspomnianych wyżej ośmiu wyodrębnionych lokali użytkowych. D.W. nie prowadziła za życia męża działalności gospodarczej związanej z wynajęciem wspomnianych wyżej lokali użytkowych. Działalność gospodarczą prowadził tylko jej małżonek – S.W. i rozliczał przychody osiągane z tytułu najmu lokali użytkowych w ramach prowadzonej jednoosobowej działalności gospodarczej, zarejestrowanej w CEiDG.

S.W. jako przedsiębiorca był zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Lokale użytkowe w okresie prowadzenia działalności przez S.W. zostały w całości zamortyzowane. W związku z prowadzoną działalnością gospodarczą S.W. jako przedsiębiorca miał na dzień śmierci zawarte sześć umów najmu lokali użytkowych, jedną umowę dotyczącą montażu masztu GMS na dachu budynku stanowiącym część wspólną właścicieli budynku oraz umowy z dostawcami mediów, jeden lokal użytkowy był w dniu śmierci niewynajęty a jeden był zajęty przez samego S.W. S.W. jako przedsiębiorca prowadził działalność gospodarczą przy użyciu zorganizowanego zespołu składników niematerialnych i materialnych, obejmujących w szczególności: podatkową księgę przychodów i rozchodów, środki trwałe w postaci ośmiu lokali użytkowych, zobowiązania i należności związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, prawa i obowiązki wynikające z umów najmu lokali użytkowych oraz z umowy dotyczącej montażu masztu GMS na dachu budynku stanowiącym część wspólną właścicieli budynku, prawa i obowiązki wynikające z umów z dostawcami mediów.

Dokonywana przez S.W. jako przedsiębiorcę, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, sprzedaż usług najmu była opodatkowana podatkiem od towarów i usług, wobec czego S.W. jako podatnik podatku od towarów i usług dokonywał pełnego odliczenia podatku naliczonego od nabywanych towarów i usług wykorzystywanych do prowadzenia działalności gospodarczej.

Na skutek śmierci S.W., D.W. na podstawie testamentu nabyła w drodze spadku na wyłączną własność dwa lokale użytkowe oraz udziały w prawie własności sześciu lokali użytkowych wynoszące ½ w prawie własności każdego z sześciu lokali użytkowych.

Wspomniane dwa lokale użytkowe i udziały wynoszące ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych weszły do majątku Przedsiębiorstwa w spadku i zostaną wydane D.W. dopiero po uprawomocnieniu się postanowienia o stwierdzeniu nabycia praw do spadku i wygaśnięciu zarządu sukcesyjnego (co nastąpi za kilka miesięcy). D.W. jest jedynym spadkobiercą i jedynym właścicielem Przedsiębiorstwa w spadku. D.W. pobiera rentę rodzinną po zmarłym S.W., nie prowadzi zarejestrowanej w CEIDG działalności gospodarczej, nie jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku do towarów i usług.

Mocą zapisu windykacyjnego zawartego w testamencie S.W. udziały w prawie własności sześciu lokali użytkowych wynoszące ½ w prawie własności każdego z sześciu lokali użytkowych nabył z chwilą śmierci S.W. jego syn – M.W. Udziały nabyte przez M.W. mocą zapisu windykacyjnego nie weszły w skład Przedsiębiorstwa w spadku. M.W. został powołany na zarządcę sukcesyjnego. W związku z realizacją zapisu windykacyjnego M.W. otrzymał udziały wynoszące po ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych. Wydanie M.W. praw objętych zapisem windykacyjnym nastąpiło przed złożeniem niniejszego wniosku, przed stwierdzeniem nabycia praw D.W. do spadku, przed uprawomocnieniem się takiego postanowienia i przed wygaśnięciem zarządu sukcesyjnego. Składniki majątku w postaci udziałów wynoszących ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych, nabyte przez M.W. tytułem zapisu windykacyjnego nie posiadały zdolności do działania jako niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, do realizacji których służyły S.W. jako przedsiębiorcy za jego życia. Składniki majątku w postaci udziałów wynoszących ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych, nabyte przez M.W. tytułem zapisu windykacyjnego nie stanowiły w momencie nabycia przez M.W. przedsiębiorstwa, to jest: nie były zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej zgodnie z definicją przedsiębiorstwa zawartą w art. 551 Kodeksu Cywilnego. Składniki majątku w postaci udziałów wynoszących ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych, nabyte przez M.W. tytułem zapisu windykacyjnego nie stanowiły w momencie nabycia przez M.W. zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług), to jest: organizacyjnie i finansowo wyodrębnionego zespołu składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych. Składniki majątku w postaci udziałów wynoszących ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych, nabyte przez M.W. tytułem zapisu windykacyjnego nie stanowią u M.W. zespołu, a jedynie zbiór elementów w postaci udziałów w prawie własności sześciu lokali użytkowych, które to lokale użytkowe służyły uprzednio S.W. do prowadzenia działalności gospodarczej.

Opisany we wniosku o interpretację stan faktyczny nie dotyczy więc sytuacji, w której w wyniku realizacji zapisu windykacyjnego uprawniony z zapisu windykacyjnego nabył przedsiębiorstwo lub jego zorganizowaną część. M.W. prowadzi działalność gospodarczą zarejestrowaną w CEiDG, jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług i prowadzi działalność gospodarczą polegającą na wynajmowaniu lokali użytkowych. M.W. na podstawie umowy o korzystanie z lokali użytkowych zawartej z Przedsiębiorstwem w spadku oddał sześć lokali w których prawie własności przysługuje mu udział wynoszący ½ do odpłatnego korzystania Przedsiębiorstwu w spadku za zapłatą wynagrodzenia dla M.W., które to wynagrodzenie jest opodatkowane podatkiem od towarów i usług, a Przedsiębiorstwo w spadku wynajmuje te lokale użytkowe podmiotom trzecim.

Przedsiębiorstwo w spadku w dalszym ciągu wykorzystywało i wykorzystywać będzie aż do dnia wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego (co nastąpi w związku z uprawomocnieniem postanowienia o stwierdzeniu nabycia praw do spadku przez D.W.) swoje składniki majątkowe do działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem od towarów i usług. Przedsiębiorstwo w spadku, na wniosek zarządcy sukcesyjnego M.W., zostało przywrócone jako podatnik podatku od towarów i usług, jest obecnie czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług i kontynuuje działalność gospodarczą zmarłego podatnika S.W. w zakresie wynajmu lokali użytkowych osobom trzecim.

M.W. wykorzystywał i wykorzystuje nabyte udziały wynoszące ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych do działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem od towarów i usług w drodze zawarcia z Przedsiębiorstwem w spadku umowy o korzystanie z sześciu lokali (w których M.W. przysługuje od dnia śmierci S.W. udział ułamkowy wynoszący ½) i uzyskiwał i uzyskuje z tego tytułu od Przedsiębiorstwa w spadku wynagrodzenie, które było i jest opodatkowane podatkiem od towarów i usług. Zarząd sukcesyjny Przedsiębiorstwa w spadku wygaśnie z dniem uprawomocnienia się postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku po S.W. (co nastąpi na podstawie art. 59 ust. 1 pkt 2 ustawy o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw). Z dniem uprawomocnienia się postanowienia o stwierdzeniu nabycia praw do spadku i wygaśnięciem zarządu sukcesyjnego majątek przedsiębiorstwa w spadku, w szczególności w postaci dwóch lokali użytkowych oraz udziałów wynoszących po ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych przypadnie D.W..

Składniki majątku wygasającego Przedsiębiorstwa w spadku, które nabędzie D.W. w dniu uprawomocnienia się postanowienia o stwierdzeniu nabycia praw do spadku i wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego nie będą spełniać warunków do uznania tego majątku za przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 Kodeksu Cywilnego ani za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług. D.W. z racji swojego podeszłego wieku (84 lata) nie będzie w stanie aktywnie zajmować się tymi nabytymi lokalami użytkowymi.

W związku z tym D.W. zawrze ze swoim synem M.W.:

- umowę dotyczącą wynajęcia dwóch lokali użytkowych, których D.W. będzie wtedy wyłącznym właścicielem,

- umowę dotyczącą korzystania z sześciu pozostałych lokali użytkowych, w których będzie wtedy przysługiwał D.W. udział ułamkowy wynoszący ½ w prawie własności każdego z tych sześciu lokali użytkowych,

- cesję praw i obowiązków przysługujących D.W. z umowy zawartej przez wszystkich współwłaścicieli budynku dotyczącą korzystania z części wspólnych budynku (dach) z przeznaczeniem pod antenę GMS.

Na podstawie tych umów D.W. będzie uzyskiwała od swojego syna M.W. wynagrodzenie, które D.W. będzie opodatkowywała zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych. D.W. nie będzie zarejestrowanym w CEiDG przedsiębiorcą ani też nie będzie zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. D.W. będzie więc wykonywała w istocie czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług (oddanie składników majątkowych do odpłatnego korzystania stanowiące usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług), tyle że nie będzie zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (co będzie wynikać z tego, że wysokość uzyskiwanego wynagrodzenia będzie ją uprawniać do korzystania ze zwolnienia z art. 113 ustawy o podatku od towarów i usług). M.W., działając jako przedsiębiorca i czynny podatnik podatku od towarów i usług będzie zawierał umowy najmu z podmiotami trzecimi, uzyskiwał z tego tytułu przychody w postaci czynszu najmu oraz czynszu od operatora GSM (w zakresie dotyczącym umowy zawartej przez współwłaścicieli budynku dotyczącej korzystania przez operatora GMS z dachu budynku), będzie ponosił koszty, zarządzał wszystkimi ośmioma lokalami, w razie konieczności będzie realizował niezbędne remonty czy też nakłady (które będą dla M.W. stanowiły w takim wypadku inwestycję w obcym środku trwałym).

W kilka miesięcy po stwierdzeniu nabycia praw do spadku i wygaśnięciu zarządu sukcesyjnego dokonane zostanie zniesienie współwłasności sześciu lokali użytkowych zlokalizowanych w jednym i tym samym budynku biurowym (w których D.W.  nabyła w drodze spadku udziały wynoszące po ½ a M.W. nabył w drodze zapisu windykacyjnego udziały wynoszące również po ½) w ten sposób, że część lokali użytkowych przypadnie na wyłączną własność D.W. a pozostałe lokale użytkowe przypadną na wyłączną własność M.W. Zniesienie współwłasności zostanie dokonane bez spłat i dopłat, co będzie wynikać z tego, że łączna wartość lokali użytkowych nabytych na wyłączną własność przez D.W. z puli sześciu lokali użytkowych objętych zniesieniem współwłasności będzie równa łącznej własności (winno być: wartości) lokali użytkowych nabytych na wyłączną własność przez M.W. Dodatkowo, wartość nabytych udziałów wynoszących ½ w prawie własności w lokalach nabytych na wyłączną własność przez M.W. oraz wartość udziałów wynoszących ½ w prawie własności tych lokali użytkowych nabytych wcześniej przez M.W. na podstawie zapisu windykacyjnego będzie równa łącznej wartości udziałów wynoszących po ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych jakie pierwotnie M.W. nabył w drodze zapisu windykacyjnego. W okresie współwłasności w częściach ułamkowych sześciu lokali użytkowych M.W. poniesie nakłady na te lokale użytkowe, traktując je jako podlegające amortyzacji inwestycje w obcym środku trwałym. Nie wystąpi sytuacja nieodpłatnego przekazania nakładów poczynionych na poszczególnych lokalach użytkowych przez M.W., bowiem przed zniesieniem współwłasności lokali użytkowych M.W. wystawi na D.W. fakturę VAT z tytułu niezamortyzowanej do dnia rozliczenia nakładów części poniesionych przez M.W. nakładów stanowiących dla M.W. inwestycję w obcym środku trwałym przypadających na lokale użytkowe, które w wyniku zniesienia współwłasności bez spłat i dopłat mają przypaść na wyłączną własność D.W.

D.W. będzie zobowiązana do uregulowania kwoty wynikającej z wystawionej przez M.W. faktury VAT. Po zniesieniu współwłasności D.W. będzie wynajmowała M.W. lokale użytkowe będące wyłącznie jej własnością i będzie uzyskiwała z tego tytułu czynsz najmu opodatkowany zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych. D.W. nie będzie w tym okresie zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (co będzie wynikać z tego, że wysokość uzyskiwanego wynagrodzenia będzie ją uprawniać do korzystania ze zwolnienia z art. 113 ustawy o podatku od towarów i usług). Żadne z wyłączeń dotyczących stosowania zwolnienia z art. 113 ust. 1 ust. 9, wskazanych w treści art. 113 ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług nie wystąpi w sprawie. M.W. zaś będzie zawierał umowy podnajmu tych lokali z osobami trzecimi, zarządzał tymi lokalami, uzyskiwał przychody od podnajemców oraz uzyskiwał przychody w postaci czynszu od operatora GSM (w zakresie dotyczącym umowy zawartej przez współwłaścicieli budynku dotyczącej korzystania przez operatora GMS z dachu budynku), dokonywał niezbędnych remontów traktowanych w trakcie trwania umów najmu zawartych z D.W. jako tzw. inwestycje w obcym środku trwałym. Na tle opisanego stanu faktycznego powstała kwestia uzyskania przez M.W., stanowiska organu w zakresie prawidłowości interpretacji przepisów prawa podatkowego.

Pozostały opis zdarzenia przyszłego, który został przedstawiony przez Pana w treści uzupełnienia wniosku jako, że dotyczy zagadnienia objętego podatkiem od towarów i usług, przedstawiony został w interpretacji obejmującej swym zakresem ocenę Pana stanowiska w zakresie ww. podatku.

Pytanie w zakresie podatku od spadków i darowizn

Czy prawidłowe jest stanowisko M.W., że w sytuacji uprawomocnienia się postanowienia o stwierdzeniu nabycia praw do spadku i wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego skutkującego tym, że majątek Przedsiębiorstwa w spadku w postaci dwóch lokali użytkowych oraz udziałów wynoszących po ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych przypadnie D.W., która w tej dacie nie będzie prowadziła działalności gospodarczej zarejestrowanej w CEIDG, po dokonaniu zniesienia współwłasności sześciu lokali użytkowych w ten sposób, że część z tych lokali użytkowych przypadnie na wyłączną własność D.W. a część na wyłączną własność M.W. a zniesienie współwłasności zostanie dokonane bez spłat i dopłat, skutki podatkowe dla M.W. takiego zniesienia współwłasności bez spłat i dopłat będą takie, że zniesienie współwłasności bez spłat i dopłat będzie zwolnione z podatku od spadków i darowizn na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 15 ustawy o podatku od spadków i darowizn?

Pana stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, w sytuacji uprawomocnienia się postanowienia o stwierdzeniu nabycia praw do spadku i wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego skutkującego tym, że majątek Przedsiębiorstwa w spadku w postaci dwóch lokali użytkowych oraz udziałów wynoszących po ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych przypadnie D.W., która w tej dacie nie będzie prowadziła działalności gospodarczej zarejestrowanej w CEIDG, po dokonaniu zniesienia współwłasności lokali użytkowych w ten sposób, że część z tych lokali użytkowych przypadnie na wyłączną własność D.W. a część na wyłączną własność M.W. a zniesienie współwłasności zostanie dokonane bez spłat i dopłat, skutki podatkowe dla M.W. takiego zniesienia współwłasności bez spłat i dopłat będą takie, że zniesienie współwłasności bez spłat i dopłat będzie zwolnione z podatku od spadków i darowizn na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 15 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Podatkowi od spadków i darowizn podlega, stosownie do treści art. 1 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn, nieodpłatne zniesienie współwłasności dokonane poprzez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli bez spłat. Jednocześnie, z art. 4 ust. 1 pkt 15 ustawy o podatku od spadków i darowizn wynika zwolnienie od tego podatku nabycia przez osoby zaliczone do I grupy podatkowej własności rzeczy lub praw majątkowych w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności. Ze względu na to, że D.W. i M.W. względem siebie zaliczani są do I grupy podatkowej, to zwolnienie pomieszczone w art. 4 ust. 1 pkt 15 ustawy o podatku od spadków i darowizn będzie mogło znaleźć zastosowanie.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na wstępie zaznacza się, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena Pana stanowiska wyłącznie w zakresie podatku od spadków i darowizn. W pozostałym zakresie wniosku, dotyczącym podatku dochodowego od osób fizycznych, podatku od towarów i usług oraz podatku od czynności cywilnoprawnych, zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1774 ze zm.):

Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem nieodpłatnego zniesienia współwłasności.

Na podstawie art. 1a ww. ustawy:

Przepisy ustawy o nieodpłatnym zniesieniu współwłasności stosuje się odpowiednio do nieodpłatnego:

1)nabycia własności rzeczy wspólnej (wspólnego prawa majątkowego) albo jej części przez niektórych dotychczasowych współwłaścicieli na dalszą współwłasność;

2)wyodrębnienia własności lokali na rzecz niektórych lub wszystkich współwłaścicieli.

Jako, że przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn nie definiują pojęcia „współwłasność”, należy odwołać się do odpowiednich przepisów uregulowanych w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.).

Na podstawie art. 195 Kodeksu cywilnego:

Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).

Zgodnie z art. 210 § 1 ww. Kodeksu:

Każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Uprawnienie to może być wyłączone przez czynność prawną na czas nie dłuższy niż lat pięć. Jednakże w ostatnim roku przed upływem zastrzeżonego terminu dopuszczalne jest jego przedłużenie na dalsze lat pięć; przedłużenie można ponowić.

Sposoby wyjścia ze stanu współwłasności regulują postanowienia art. 211 i 212 Kodeksu cywilnego. W świetle wyżej powołanych przepisów zniesienie współwłasności może nastąpić w drodze umowy między współwłaścicielami albo, w braku zgody między współwłaścicielami, na podstawie orzeczenia sądu.

W ramach wymienionych trybów ustawodawca przewiduje trzy sposoby zniesienia współwłasności:

1)podział rzeczy wspólnej, czyli np. podzielenie jednej nieruchomości na kilka mniejszych (tzw. podział fizyczny),

2)przyznanie rzeczy jednemu lub niektórym ze współwłaścicieli,

3)sprzedaż rzeczy wspólnej (tzw. podział cywilny).

Zniesienie współwłasności bez spłat i dopłat podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Na podstawie art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy rzeczy i praw majątkowych.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy:

Obowiązek podatkowy powstaje przy nabyciu w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności – z chwilą zawarcia umowy albo ugody lub uprawomocnienia się orzeczenia sądu, jeżeli ich skutkiem jest nieodpłatne zniesienie współwłasności.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy:

Podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Jeżeli przed dokonaniem wymiaru podatku nastąpi ubytek rzeczy spowodowany siłą wyższą, do ustalenia wartości przyjmuje się stan rzeczy w dniu dokonania wymiaru, a odszkodowanie za ubytek należne z tytułu ubezpieczenia wlicza się do podstawy wymiaru.

Natomiast w myśl art. 7 ust. 6 ww. ustawy:

Przy nabyciu w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności podstawę opodatkowania stanowi wartość rzeczy lub praw majątkowych, w części przekraczającej wartość udziału we współwłasności, który przed jej zniesieniem przysługiwał nabywcy.

Na mocy art. 8 ust. 1 ww. ustawy:

Wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych przyjmuje się w wysokości określonej przez nabywcę, jeżeli odpowiada ona wartości rynkowej tych rzeczy i praw, a wartość praw do wkładów oszczędnościowych - w wysokości tych wkładów.

Stosownie natomiast do art. 8 ust. 3 ww. ustawy:

Wartość rynkową rzeczy lub praw majątkowych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia powstania obowiązku podatkowego.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ww. ustawy:

Opodatkowaniu podlega nabycie, od jednego zbywcy, własności rzeczy i praw majątkowych  o czystej wartości przekraczającej:

1)36 120 zł − jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej;

2)27 090 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej;

3)5733 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej.

Art. 14 ust. 1 ww. ustawy stanowi, że:

Wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca.

Zgodnie z art. 14 ust. 2 ww. ustawy:

Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.

W myśl art. 14 ust. 3 ww. ustawy:

Do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:

1)do grupy I – małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;

2)do grupy II – zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;

3)do grupy III – innych nabywców.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 15 ww. ustawy:

Zwalnia się od podatku nabycie przez osoby zaliczone do I grupy podatkowej własności rzeczy lub praw majątkowych w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że po stwierdzeniu nabycia praw do spadku i wygaśnięciu zarządu sukcesyjnego dokonane zostanie zniesienie współwłasności sześciu lokali użytkowych zlokalizowanych w jednym i tym samym budynku biurowym (w których D.W. nabyła w drodze spadku udziały wynoszące po ½ a Pan nabył w drodze zapisu windykacyjnego udziały wynoszące również po ½) w ten sposób, że część lokali użytkowych przypadnie na wyłączną własność D.W. a pozostałe lokale użytkowe przypadną na Pana wyłączną własność. Zniesienie współwłasności zostanie dokonane bez spłat i dopłat, co będzie wynikać z tego, że łączna wartość lokali użytkowych nabytych na wyłączną własność przez D.W. z puli sześciu lokali użytkowych objętych zniesieniem współwłasności będzie równa łącznej własności wartości lokali użytkowych nabytych na wyłączną własność przez Pana. Dodatkowo, wartość nabytych udziałów wynoszących ½ w prawie własności w lokalach nabytych na wyłączną własność przez Pana oraz wartość udziałów wynoszących ½ w prawie własności tych lokali użytkowych nabytych wcześniej przez Pana na podstawie zapisu windykacyjnego będzie równa łącznej wartości udziałów wynoszących po ½ w prawie własności sześciu lokali użytkowych jakie pierwotnie Pan nabył w drodze zapisu windykacyjnego.

W świetle takiego opisu sprawy należy stwierdzić, że w wyniku planowanego nieodpłatnego zniesienia współwłasności nie nabędzie Pan nieruchomości (lokali) o wartości przekraczającej wartość Pana udziału we wszystkich sześciu lokalach użytkowych sprzed zniesienia współwłasności.

Mając na uwadze treść wniosku oraz powołane wyżej przepisy prawa, stwierdzić należy, że co do zasady nieodpłatne zniesienie współwłasności nieruchomości podlega przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn (art. 1 ust. 1 pkt 4 w związku z art. 1a ustawy o podatku od spadków i darowizn). Jednak zgodnie z ww. art. 7 ust. 6 ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn, z tytułu planowanego zniesienia współwłasności po Pana stronie nie powstanie obowiązek zapłaty podatku od spadków i darowizn - nie otrzyma Pan bowiem wartości rzeczy lub praw majątkowych przekraczającej wartość udziału we współwłasności, który przed jej zniesieniem Panu przysługiwała. Tym samym w omawianej sprawie nie będzie miał zastosowania przepis art. 4 ust. 1 pkt 15 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Pomimo że nie będzie Pan zobowiązany do zapłaty podatku, Pana stanowiska, zgodnie z którym nabycie przez Pana w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności od matki udziału w lokalach użytkowych będzie zwolnione z opodatkowania na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 15 ww. ustawy, nie można było uznać za prawidłowe, ponieważ przepis ten nie znajdzie zastosowania w Pana sprawie.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo  o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).

close POTRZEBUJESZ POMOCY?
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00