Interpretacja indywidualna z dnia 1 lutego 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-2.4012.44.2024.1.RM

Brak prawa do doliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją inwestycji drogowej.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

24 stycznia 2024 r., za pośrednictwem ePUAP wpłynął Państwa wniosek z 24 stycznia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją inwestycji pn. „(...)”. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Jesteście Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: „VAT”).

Na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm., dalej: „ustawa o samorządzie gminnym”) jesteście Państwo wyposażeni w osobowość prawną i posiadają Państwo zdolność do czynności cywilnoprawnych. Stosownie do art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym, do Państwa zadań własnych należą sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego.

Zamierzają Państwo zrealizować inwestycję pn. „(...)” (dalej: „Inwestycja” lub „Zadanie”).

Celem operacji jest wspieranie lokalnego rozwoju wśród mieszkańców Gminy (...) poprzez przebudowę dróg gminnych.

W ramach realizacji ww. Inwestycji wykonane zostaną m.in.:

• roboty ziemne,
• nawierzchnie,
• roboty instalacyjne i wykończeniowe.

Inwestycja zostanie sfinansowana z Państwa środków własnych oraz środków unijnych - w celu realizacji Zadania planują Państwo uzyskać dofinansowanie w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.

Wydatki związane z realizacją Inwestycji będą dokumentowane wystawionymi na Państwa przez dostawców/wykonawców fakturami VAT.

Infrastruktura będąca przedmiotem Inwestycji będzie miała niekomercyjny i ogólnodostępny charakter. Droga będzie udostępniana wszystkim zainteresowanym podmiotom nieodpłatnie, zatem nie będą Państwo pobierać jakichkolwiek opłat za korzystanie z ww. infrastruktury i nie będą Państwo uzyskiwać z tego tytułu dochodu.

Pytanie

Czy będzie Państwu przysługiwało prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT w odniesieniu do wydatków związanych z realizacją Inwestycji?

Państwa stanowisko w sprawie

Państwa zdaniem, w odniesieniu do wydatków związanych z realizacją Inwestycji, nie będzie Państwu przysługiwało prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT.

Uzasadnienie

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (z zastrzeżeniami niemającymi zastosowania w przedmiotowej sytuacji).

Dla oceny możliwości skorzystania z prawa do odliczenia, w każdym przypadku istotne jest więc ustalenie czy towary i usługi, przy zakupie których naliczono VAT:

• zostały nabyte przez podatnika tego podatku oraz
• pozostają w bezspornym związku z wykonywanymi przez niego czynnościami opodatkowanymi.

Z powyższego wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje tylko wówczas, gdy powyższe warunki są spełnione łącznie tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych VAT. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tj. z czynnościami, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Stosownie natomiast do treści art. 15 ust. 6 ww. ustawy nie uważa się za podatników organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z treści powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie są uznawane za podatników podatku VAT w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego. Tym samym, czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników VAT.

W odniesieniu do powyższego, Państwa zdaniem, mając na uwadze, że realizacja Inwestycji należy do Państwa zadań własnych z zakresu spraw gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego (zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym), w przedmiotowym zakresie nie będą Państwo działać w roli podatnika VAT.

Jednocześnie ze względu na fakt, że przedmiotowa infrastruktura będzie miała charakter niekomercyjny i ogólnodostępny (z tytułu korzystania z przedmiotowej drogi nie będą pobierane żadne opłaty), w związku z jej funkcjonowaniem nie będą Państwo wykonywali jakichkolwiek czynności opodatkowanych VAT.

Tym samym w Państwa ocenie, ww. przesłanki warunkujące prawo do odliczenia VAT naliczonego nie zostaną spełnione.

Mając na uwadze powyższe, Państwa zdaniem, nie będzie Państwu przysługiwać prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją Inwestycji.

Państwa stanowisko znajduje potwierdzenie w interpretacjach przepisów prawa podatkowego wydawanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, m.in.:

• interpretacja indywidualna z dnia 1 grudnia 2022 r., sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.595.2022.1.MWJ, w której organ stwierdził, iż: „(...) w przypadku udostępniania dróg publicznych ogółowi użytkowników, Gmina nie użytkuje ich do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy i tym samym w powyższym zakresie Gmina nie działa jako podatnik, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy. W konsekwencji, powyższa czynność jest wyłączona z systemu podatku VAT i z tego względu stanowi czynność niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT. W omawianych okolicznościach sprawy nie będzie występował więc związek przyczynowo-skutkowy, który decydowałby o prawie do odliczenia podatku związanego z Państwa wydatkami. Będziecie Państwo bowiem ponosić wydatki związane z budową i przebudową drogi, które służą realizacji zadań publicznych. (...) W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie zostanie spełniony, ponieważ - jak Państwo wskazali - Inwestycja nie będzie realizowana w związku z jakąkolwiek sprzedażą opodatkowaną Gminy. (...) Zatem, nie będziecie mieć Państwo prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z realizacją ww. Inwestycji.”;
• interpretacja indywidualna z dnia 5 maja 2022 r., sygn. 0112-KDIL1-3.4012.168.2022.1.ZW, w której organ stwierdził, że: „(...) mimo, iż Wnioskodawca jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług - w rozpatrywanej sprawie warunki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, nie będą spełnione. Przy realizacji projektu we wskazanym wyżej zakresie Gmina nie będzie działać w charakterze podatnika VAT, a towary i usługi zakupione w celu realizacji projektu nie będą w żadnym zakresie związane z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT wykonywanymi przez Wnioskodawcę. W konsekwencji, w odniesieniu do wydatków na realizację inwestycji pn. "(...)", Gminie nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT ani w całości ani w części.”

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy:

Jak stanowi art. 88 ust. 4 ustawy:

Z powyższych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego przez podmiot niebędący czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT oraz podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku i niepodlegających temu podatkowi.

Podkreślić należy, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

Natomiast w myśl art. 15 ust. 6 ustawy:

Jak stanowi art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.):

Stosownie do art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Natomiast zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy:

Z powołanych przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Oznacza to, że w pozostałym zakresie np. w zakresie zadań własnych nałożonych na gminę na podstawie odrębnych przepisów, jednostki samorządu terytorialnego nie występują jako podatnicy podatku VAT. Zatem, zadania realizowane przez gminę, wskazane w art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, tj. zadania własne nałożone na gminę na podstawie odrębnych przepisów, nie stanowią działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Z opisu sprawy wynika, że jesteście Państwo podatnikiem VAT. Do Państwa zadań własnych, wynikających z ustawy o samorządzie gminnym, należą sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego. Zamierzają Państwo zrealizować inwestycję pn. „(...)” (Inwestycja). Inwestycja będzie sfinansowana z Państwa środków własnych oraz ze środków unijnych PROW na lata 2014-2020. W ramach Inwestycji wykonane zostaną m.in. roboty ziemne, instalacyjne i wykończeniowe oraz nawierzchnie. Dostawcy/wykonawcy będą dokumentowali wydatki związane z realizacją Inwestycji fakturami wystawionymi na Państwa rzecz. Infrastruktura będąca przedmiotem Inwestycji będzie miała charakter niekomercyjny i ogólnodostępny. Droga będzie udostępniana wszystkim zainteresowanym nieodpłatnie, zatem nie będą Państwo uzyskiwać dochodu z tego tytułu.

Państwa wątpliwości dotyczą prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych na realizację opisanej Inwestycji.

Jak wynika z powołanych przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W analizowanej sprawie warunki uprawniające do odliczenia podatku VAT naliczonego nie są spełnione. Z wniosku wynika, że realizowana Inwestycja należy do zadań własnych Gminy. Oznacza to, że w odniesieniu do tych czynności będą Państwo występować jako organ władzy publicznej i na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy nie będą Państwo uznawani za podatnika. Przy tym, jak Państwo wskazują, droga gminna przebudowana w ramach Zadania będzie udostępniana użytkownikom bezpłatnie. W związku z realizacją opisanej inwestycji nie będą Państwo osiągać żadnych dochodów. Zatem w niniejszej sprawie podatek naliczony wynikający z wydatków objętych realizacją Inwestycji nie jest związany z wykonywaniem czynności opodatkowanych w ramach działalności gospodarczej. Tym samym, nie są spełnione przesłanki z art. 86 ust. 1 ustawy uprawniające do odliczenia podatku naliczonego i nie będzie Państwu przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia towarów i usług służących realizacji inwestycji pn. „(...)”.

Tym samym Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”). Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).