Reforma systemu dochodów samorządów

Podstawowym założeniem reformy dochodów JST jest odejście od nieprzewidywalności finansów publicznych. Dochody samorządów będą uniezależnione od wszelkich zmian podatkowych – w tym związanych z kwotą wolną od podatku – mówiła wiceminister finansów Hanna Majszczyk podczas VI Krajowego Kongresu Forów Skarbników.

Założenia nowego systemu dochodów samorządów konsultowane są obecnie ze stroną samorządową Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Podstawowym założeniem reformy jest zwiększenie stabilności dochodów JST oraz odejście od nieprzewidywalności finansów publicznych, skutkującej jednorazowymi zasileniami samorządów pod koniec każdego roku. Nowy system ma być oparty na dochodach własnych samorządów, czyli na zwiększonych udziałach JST w podatkach dochodowych PIT i CIT. Projektodawcy zakładają, że tę pulę środków, która będzie rozdzielana pomiędzy udziałami w tych podatkach, zasilą też dochody z podatku ryczałtowego (o co samorządy wielokrotnie apelowały). Najważniejszym elementem reformy ma być uniezależnienie dochodów samorządów od zmian podatkowych. 

– Zaproponowaliśmy, aby udział samorządów w podatkach nie opierał się stricte na podatku należnym z tytułu podatku PIT, CIT czy w zryczałtowanej formie opodatkowania, ale aby stanowił on określony procent w dochodach podatników na terenie danej JST. W ten sposób odcinamy się przy tym zasilaniu finansowym i kształtowaniu dochodów samorządów od wszelkich zmian podatkowych, w zakresie udzielanych ulg, w tym związanych np. z kwotą wolną od podatku – przekonywała Majszczyk. Wiceszefowa MF dodała, że w reformie zostaną uwzględnione także wydatki samorządów. W tym celu ma powstać przejrzysty algorytm uwzględniający potrzeby wydatkowe, za pomocą którego samorządom będą naliczane określone środki. Na potrzeby algorytmu zostanie m.in. wyodrębniona kategoria miast na prawach powiatu.