Nowe zasady wyceny produktów

Nowe zasady wyceny produktów

Tadeusz Naumiuk – biegły rewident

Od 1 stycznia 2002 r. podmioty gospodarcze muszą wprowadzić do dokumentacji zasad rachunkowości nowe reguły dotyczące wyceny produktów. Jest to konsekwencja nowelizacji ustawy o rachunkowości. Zgodnie z nowymi zasadami wyceny bilansowej do kosztów wytworzenia produktu nie zalicza się pośrednich kosztów stałych w części przypadającej na nie wykorzystaną zdolność produkcyjną za dany okres.

Osoby zajmujące się rachunkowością są dokładnie zorientowane, że:

– ustawą z 9 listopada 2000 r. opublikowaną w Dz.U. Nr 113, poz. 1186 Sejm znowelizował dotychczasową treść ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. Nr 121, poz. 591 z późn.zm.),

– część postanowień noweli dotyczy roku 2001, a nawet zamknięć rocznych dokonywanych na dzień 31.12.2000 r., ale podstawowe zmiany obowiązują od 1 stycznia 2002 r.

– ustawa zmieniająca ustawę o rachunkowości w art. 3 zobowiązała Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej do ogłoszenia w Dzienniku Ustaw jednolitego tekstu ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości z uwzględnieniem zmian wynikających z przepisów ogłoszonych przed dniem wydania jednolitego tekstu.

Charakterystyka nowelizacji zasad wyceny produktów

Zmiany ustawy dotyczą m.in. określenia nowych zasad wyceny produktów własnej produkcji na dzień bilansowy.

Jednakże w tym zakresie nowela ustawy obowiązuje od 1 stycznia 2002 r., co powoduje, że jeszcze do zamknięć rocznych na dzień 31.12.2000 r., a także na dzień 31.12.2001 r. obowiązują jednostki dotychczasowe zasady wyceny produktów, zaś od 1 stycznia 2002 r. – nowe zasady, istotnie różniące się od dotychczasowych.

Należy zaznaczyć, że w obowiązujących obecnie zasadach występują pewne kłopotliwe nieścisłości i niedomówienia powodujące wadliwą wycenę produktów, zwłaszcza w sytuacji gdy jednostka nie może ustalić ich indywidualnych kosztów własnych. Nowe rozwiązania niespójności w omawianej sprawie nieco złagodziły, jednak wprowadziły szereg niejasnych i kłopotliwych do zastosowania zapisów dotyczących tej wyceny, zwłaszcza w ustalaniu i wykorzystywaniu na potrzeby wyceny miernika oczekiwanej w normalnych warunkach zdolności produkcyjnej oraz pomijania w elementach tej wyceny części pośrednich kosztów stałych będących konsekwencją niewykorzystania tych zdolności. Ponadto skomplikowano zasady rozliczania kosztów zarządu, wprowadzając w pewnych przypadkach rozliczenie ich również na zapasy produktów na dzień bilansowy. Dotyczy to przykładowo sytuacji, gdy część kosztów obsługi kredytów, część kosztów magazynowania, a nawet gdy część pozostałych kosztów zarządu jest związana z tymi produktami (m.in. związane są z doprowadzeniem ich do postaci i miejsca, w jakich się znajdują w dniu wyceny).