Nagrywanie funkcjonariuszy publicznych bez ich zgody nie zawsze jest dozwolone

O ile filmowanie wójta, urzędnika, strażnika miejskiego czy policjanta w miejscach publicznych jest co do zasady dopuszczalne, o tyle rozpowszechnianie ich wizerunku może się odbywać jedynie w określonych przypadkach

Powszechna dostępność urządzeń rejestrujących dźwięk i obraz w połączeniu z łatwością udostępniania uzyskanego dzięki nim materiału (w szczególności z wykorzystaniem mediów społecznościowych) sprawia, że coraz większa liczba funkcjonariuszy publicznych musi się liczyć z rozpowszechnieniem ich wizerunku. Czy to jednak oznacza, że taka osoba musi się pogodzić z tym, że nagranie z jej udziałem zostało opublikowane w sieci? Otóż nie. W wielu przypadkach jest to dokonywane z naruszeniem obowiązujących przepisów prawa i jako takie może zostać skutecznie zakwestionowane przez funkcjonariusza publicznego.

Problem z definicją

Termin „wizerunek”, mimo tego że pojawia się w kilku aktach prawnych, nie został niestety przez prawodawcę zdefiniowany. Wątpliwości nie rozstrzyga także definicja zawarta w Słowniku Języka Polskiego PWN, zgodnie z którą wizerunek to „czyjaś podobizna na rysunku, obrazie, zdjęciu itp.” lub „sposób, w jaki dana osoba lub rzecz jest postrzegana i przedstawiana”. Skutkuje to tym, że zarówno w orzecznictwie, jak i w poglądach doktryny nie ma pełnej jedności co do tego, jakie elementy określają jego istotę. Należy jednak uznać, że zasadniczo sądy w sposób szeroki ujmują omawiany termin, wskazując, że wizerunek stanowi odwzorowanie charakterystycznych cech postaci (wyrok SN z 16 grudnia 2020 r., sygn. akt I CSK 790/18, OSNC 2021, nr 10, poz. 67, podobnie wyrok SA w Warszawie z 10. stycznia 2014 r., sygn. akt I ACa 1279/13, LEX nr 2096404), w tym „obraz fizyczny, portret, rozpoznawalna podobizna”, a nawet dodatkowe „utrwalone elementy związane z wykonywanym zawodem, jak charakteryzacja, ubiór, sposób poruszania się i kontaktowania z otoczeniem” (wyrok SN z 15 października 2009 r., sygn. akt I CSK 72/09, OSNC-ZD 2010, nr 1, poz. 29).