Postanowienie SN z dnia 6 stycznia 2006 r. sygn. III SPP 154/05

1. Wzrost liczby spraw określonej kategorii, który powoduje niemożność ich rozpoznania w rozsądnym terminie w konkretnym sądzie, nie usprawiedliwia władz państwowych, jeżeli nie ma charakteru nagłego, nieprzewidywalnego i przejściowego, a nie zostały podjęte przedsięwzięcia (legislacyjne, organizacyjne, finansowe), które pozwoliłyby na rozpoznanie spraw bez nieuzasadnionej zwłoki.

2. Sprawy z zakresu ubezpieczeń społecznych o świadczenia służące zaspokojeniu bieżących kosztów utrzymania powinny być rozpoznawane w sposób szczególnie sprawny.

3. Przy ocenie, czy wystąpiła przewlekłość postępowania możliwe jest uwzględnienie, że toczyły się lub toczą inne sprawy sądowe pozostające w związku ze sprawą, w której wniesiono skargę.

4. Przyznanie odpowiedniej sumy pieniężnej na podstawie art. 12 ust. 4 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz.U. Nr 179, poz. 1843) stanowi sankcję dla państwa za wadliwe zorganizowanie wymiaru sprawiedliwości oraz rekompensatę dla skarżącego za krzywdę moralną spowodowaną przewlekłością postępowania; przyznanie tej sumy pieniężnej następuje bez zasądzenia odsetek w wysokości proporcjonalnej do wielkości zwłoki, jej przyczyn oraz dotkliwości dla skarżącego - w granicach do 10.000 zł.

5. Zalecenie rozpoznania sprawy z wyprzedzeniem innych spraw danej kategorii (art. 6 ust. 3 ustawy z dnia 17 marca 2004 r.) wymaga wykazania szczególnych okoliczności.

6. Postanowienie rozstrzygające skargę na przewlekłość postępowania może zawierać orzeczenie o rozliczeniu między skarżącym a Skarbem Państwa kosztów postępowania wywołanych wniesieniem skargi.

Przewodniczący SSN Kazimierz Jaśkowski

Sędziowie SN: Józef Iwulski (sprawozdawca), Andrzej Wasilewski

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 6 stycznia 2006 r. sprawy z odwołania Janusza W. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych-Oddziału w W. z dnia 26 marca 2004 r. na skutek skargi na przewlekłość postępowania Sądu Apelacyjnego w Gdańsku [...]