Załącznik do zarządzenia Ministra Sprawiedliwości
z dnia 9 września 2016 r. (poz. 167)

STATUT INSTYTUTU WYMIARU SPRAWIEDLIWOŚCI [1]

§ 1.1. Instytut Wymiaru Sprawiedliwości, zwany dalej "Instytutem", jest państwową jednostką organizacyjną podległą Ministrowi Sprawiedliwości, prowadzącą działalność naukowo-badawczą.

2. Instytut może używać skróconej nazwy "IWS".

3. Instytut ma prawo używania okrągłej pieczęci z wizerunkiem godła Rzeczypospolitej Polskiej pośrodku i nazwą "Instytut Wymiaru Sprawiedliwości" w otoku.

§ 2. Siedziba Instytutu znajduje się w Warszawie.

§ 3.1. Przedmiotem działalności Instytutu jest prowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych nad tworzeniem, stosowaniem, aksjologią prawa, zjawiskami przestępczości, patologii społecznej, pokrzywdzenia przestępstwem, problematyką komunikacji w obszarze wymiaru sprawiedliwości oraz przystosowywanie wyników tych badań do potrzeb praktyki, ich wdrażanie, a także upowszechnianie i edukacja prawna w tych dziedzinach.

2. W szczególności przedmiotem działalności Instytutu są badania i edukacja w zakresie:

1) funkcjonowania instytucji prawnych w praktyce wymiaru sprawiedliwości;

2) ustroju, organizacji i funkcjonowania organów ochrony prawnej, również na tle otoczenia społecznego;

3) systemu kształcenia kadr do służby publicznej w wymiarze sprawiedliwości, funkcjonowania zawodów prawniczych, systemu pomocy prawnej i poradnictwa obywatelskiego;\

4) aksjologii prawa oraz etyki zawodów prawniczych;

5) ekonomicznej analizy prawa i wymiaru sprawiedliwości;

6) zagadnień informatyzacji wymiaru sprawiedliwości;

7) przyczyn i uwarunkowań naruszeń prawa;

8) rozmiarów, struktur i dynamiki przestępczości oraz innych zjawisk i zachowań patologicznych;

9) problematyki wykonywania kary oraz resocjalizacji i readaptacji przestępców;

10) instytucji prawa polskiego w ich historycznym rozwoju, z uwzględnieniem badań interdyscyplinarnych oraz na tle prawnoporównawczym;

11) alternatywnych metod rozwiązywania konfliktów;

12) wykrywania, zapobiegania, przeciwdziałania przyczynom i uwarunkowaniom przestępczości oraz likwidacji skutków pokrzywdzenia przestępstwem;

13) wykrywania przyczyn i uwarunkowań przestępczości oraz zapobiegania i przeciwdziałania tym przyczynom i uwarunkowaniom, a także likwidacji skutków pokrzywdzenia przestępstwem;

14) systemu pomocy osobom pokrzywdzonym przestępstwem i świadkom oraz pozycji osób pokrzywdzonych przestępstwem;

15) systemu wspierania osób i rodzin zagrożonych dysfunkcyjnością;

16) retoryki i erystyki prawniczej oraz komunikacji społecznej w obszarze wymiaru sprawiedliwości.

3. W związku z prowadzoną działalnością Instytut może:

1) organizować krajowe i międzynarodowe konferencje, seminaria, przedsięwzięcia o charakterze promocyjnym, edukacyjnym, informacyjnym oraz prowadzić działalność wydawniczą i dokumentacyjną;

2) organizować i prowadzić kształcenie, studia podyplomowe, kursy doszkalające i szkolenia, a także studia doktoranckie związane z prowadzonymi przez instytut badaniami naukowymi i pracami rozwojowymi;

3) podejmować współpracę z krajowymi i zagranicznymi jednostkami organizacyjnymi oraz organizować i zlecać badania;

4) organizować konkursy propagujące działalność naukową, edukację prawną oraz inicjatywy edukacyjne w obszarze prawa.

§ 4.1. W prowadzeniu prac naukowo-badawczych Instytut może współpracować z innymi instytucjami, a w szczególności z Komisją Europejską, organizacjami międzynarodowymi oraz krajowymi i zagranicznymi placówkami naukowo-badawczymi oraz akademickimi.

2. Współpraca może polegać w szczególności na współuczestnictwie w krajowych i międzynarodowych projektach badawczych, konferencjach, seminariach oraz zbieraniu i wymianie danych o przestępczości oraz wymiarze sprawiedliwości.

§ 5.1. Instytut wykonuje swoje zadania w ramach rocznych lub wieloletnich planów naukowo-badawczych ustalanych przez dyrektora Instytutu po zasięgnięciu opinii rady naukowej i biorąc pod uwagę tematykę proponowaną przez Ministra Sprawiedliwości.

2. W szczególnie pilnych sprawach Minister Sprawiedliwości może zlecić Instytutowi realizację badań nieobjętych planem naukowo-badawczym.

3. W celu prowadzenia badań naukowych udostępnia się i przesyła Instytutowi akta sądowe oraz akta organów prowadzących postępowanie przygotowawcze lub egzekucyjne.

§ 6. Organami Instytutu są:

1) dyrektor;

2) rada naukowa.

§ 7.1. Dyrektor kieruje Instytutem, a w szczególności:

1) ustala roczne i wieloletnie plany naukowo-badawcze Instytutu;

2) organizuje i koordynuje wykonywanie zadań przez komórki organizacyjne i podległe stanowiska samodzielne;

3) prowadzi politykę kadrową Instytutu;

4) zarządza mieniem i odpowiada za wykorzystanie mienia Instytutu na realizację jego zadań statutowych;

5) reprezentuje Instytut na zewnątrz w sprawach dotyczących zakresu jego działania, a także na podstawie upoważnień i pełnomocnictw udzielonych przez Ministra Sprawiedliwości, w szczególności zawiera umowy z ekspertami zewnętrznymi;

6) sporządza i przedstawia Ministrowi Sprawiedliwości roczne sprawozdanie z wykonania zadań Instytutu;

7) przygotowuje plany wydawnicze Instytutu;

8) zatwierdza, po zasięgnięciu opinii rady naukowej, regulamin organizacyjny Instytutu, określający jego wewnętrzną strukturę, w szczególności jednostki organizacyjne Instytutu i zakres ich zadań oraz specjalizację;

9) zatwierdza, po zasięgnięciu opinii rady naukowej, regulamin wyborów do rady naukowej;

10) przedstawia radzie naukowej inne sprawy wymagające jej opinii oraz zapewnia wykonanie uchwał rady;

11) podejmuje decyzje we wszystkich sprawach dotyczących Instytutu, z wyjątkiem spraw należących do zakresu działania rady naukowej;

12) zatrudnia głównego księgowego.

2. Dyrektor wykonuje zadania, o których mowa w ust. 1, przy pomocy zastępców dyrektora oraz sprawuje bezpośredni nadzór nad pracą zastępców dyrektora, a także głównego księgowego oraz kierowników samodzielnych komórek organizacyjnych Instytutu, podporządkowanych dyrektorowi na podstawie regulaminu organizacyjnego Instytutu.

3. Dyrektor odpowiada za wyniki działalności naukowo-badawczej Instytutu.

4. Dyrektor może powoływać zespoły w sprawach należących do przedmiotu działania Instytutu. Członkom zespołu może przysługiwać wynagrodzenie na podstawie umowy cywilnoprawnej z tytułu uczestnictwa w pracach zespołu, doradztwa lub przygotowywanych opinii.

§ 8.1. Rada naukowa jest organem stanowiącym, opiniodawczym i doradczym Instytutu w zakresie jego działalności statutowej oraz w sprawach rozwoju kadry naukowej i badawczo-naukowej.

2. Do zadań rady naukowej należy:

1) opiniowanie kandydatów na stanowiska kierowników komórek organizacyjnych wskazanych w regulaminie organizacyjnym;

2) opiniowanie rocznych i wieloletnich planów naukowo-badawczych Instytutu oraz rocznych sprawozdań z wykonania zadań Instytutu;

3) zatwierdzanie perspektywicznych kierunków działalności naukowo-badawczej;

4) (uchylony)

5) opiniowanie wniosków w sprawie stałej współpracy Instytutu z innymi podmiotami;

6) opiniowanie regulaminu organizacyjnego, regulaminu wyborów do rady naukowej oraz rocznego planu finansowego;

7) wydawanie opinii na temat kwalifikacji osób na stanowiska pracowników naukowych i badawczo-technicznych oraz dokonywanie okresowej oceny dorobku naukowego i technicznego tych pracowników;

8) występowanie z wnioskiem do dyrektora o mianowanie na stanowisko profesora zwyczajnego lub profesora nadzwyczajnego.

3. Rada naukowa podejmuje decyzje w formie uchwał zwykłą większością głosów.

4. Posiedzenia rady naukowej zwołuje dyrektor, zastępca dyrektora lub przewodniczący rady naukowej.

5. Członkowie rady naukowej mogą uczestniczyć w jej posiedzeniu za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz. U. z 2020 r. poz. 344).

6. Członkowie rady naukowej mogą uczestniczyć w głosowaniu nad uchwałą za pośrednictwem systemu teleinformatycznego zapewniającego zachowanie tajności głosowania.

§ 9.1. Rada naukowa liczy 12 członków.

2. W skład Rady wchodzi:

1) 4 pracowników Instytutu ze stopniem naukowym doktora habilitowanego lub tytułem naukowym, zatrudnionych w pełnym wymiarze czasu pracy nie krócej niż rok od dnia rozpoczęcia procedury powołania rady naukowej;

2) 1 pracownik Instytutu ze stopniem naukowym doktora, zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy;

3) 1 pracownik naukowy nieposiadający stopnia naukowego doktora, doktora habilitowanego lub tytułu naukowego lub pracownik badawczo-techniczny Instytutu, zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy;

4) 6 osób spoza Instytutu posiadających co najmniej stopień naukowy doktora lub wyróżniających się wiedzą i praktycznym dorobkiem w sferze objętej działalnością Instytutu, w tym w szczególności będących sędzią, prokuratorem, notariuszem, adwokatem, radcą prawnym, komornikiem lub kuratorem, powoływanych przez Ministra Sprawiedliwości.

3. Członkowie rady naukowej powoływani są na okres wspólnej kadencji, która wynosi 4 lata. Mandat członka rady naukowej powołanego w trakcie danej kadencji, wygasa wraz z upływem mandatu pozostałych członków rady. Mandaty członków rady naukowej wygasają wraz z upływem 4 lat od przeprowadzenia wyborów do rady naukowej wśród pracowników Instytutu.

§ 10. W celu prowadzenia badań naukowych Instytut zatrudnia pracowników naukowych na stanowiskach: profesora, adiunkta i asystenta oraz pracowników badawczo-technicznych na stanowiskach: głównego specjalisty badawczo-technicznego, starszego specjalisty badawczo-technicznego oraz specjalisty badawczo-technicznego.

§ 11.1. Zatrudnienie pracownika naukowego jest poprzedzone konkursem.

2. Decyzję o ogłoszeniu konkursu podejmuje dyrektor Instytutu z inicjatywy własnej, na wniosek swojego zastępcy lub kierownika komórki organizacyjnej, w której pracownik ma być zatrudniony.

3. Ogłoszenie o konkursie zamieszcza się na stronie internetowej Instytutu oraz na stronie podmiotowej ministra właściwego do spraw nauki w Biuletynie Informacji Publicznej. Ogłoszenie można zamieścić także w prasie krajowej lub zagranicznej oraz na innych stronach internetowych.

4. W ogłoszeniu o konkursie podaje się w szczególności: nazwę stanowiska, którego konkurs dotyczy, wymagania stawiane kandydatowi, wykaz dokumentów, które kandydat powinien złożyć, termin składania dokumentów.

5. Termin na zgłoszenie udziału w konkursie nie może być krótszy niż 14 dni od daty zamieszczenia ogłoszenia o konkursie na stronie internetowej Instytutu.

6. Dyrektor Instytutu powołuje spośród pracowników Instytutu lub członków rady naukowej komisję konkursową i wyznacza jej przewodniczącego. Komisja powinna liczyć co najmniej trzech członków.

7. Komisja konkursowa rozpatruje kandydatury zgłoszone na konkurs po zapoznaniu się z przedstawioną dokumentacją. Komisja może przeprowadzić rozmowy kwalifikacyjne z kandydatami, którzy spełniają wymagania formalne określone w ogłoszeniu o konkursie. W przypadku znacznej liczby kandydatów, na rozmowę kwalifikacyjną mogą zostać zaproszeni tylko wybrani kandydaci.

8. Komisja konkursowa wyłania kandydata bądź stwierdza, że żaden z kandydatów nie spełnia postawionych wymagań. Kwalifikacje wyłonionego w konkursie kandydata podlegają zaopiniowaniu przez radę naukową Instytutu.

9. Jeżeli komisja konkursowa stwierdzi, że żaden z kandydatów nie spełnia postawionych wymagań, konkurs pozostaje nierozstrzygnięty. W takim wypadku dyrektor Instytutu może ogłosić nowy konkurs na dane stanowisko.

10. Dyrektor Instytutu może zrezygnować z zatrudnienia kandydata i ogłosić nowy konkurs także wtedy, gdy rada naukowa Instytutu wyrazi negatywną opinię o kandydacie.