Na podstawie 11 ust. 1 pkt 5 i ust. 3 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (Dz. U. z 2012 r. poz. 1113), art. 91 ust. 4 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r. poz. 594) oraz art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 197, poz. 1172 z późn. zm.) Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Bydgoszczy w składzie: Przewodniczący: 1. Tadeusz Dobek Członkowie: 2. Włodzimierz Bartkowiak 3. Lidia Dudek 4. Włodzimierz Górzyński 5. Daniel Jurewicz 6. Elżbieta Osińska 7. Halina Paszkowska 8. Jan Sieklucki 9. Andrzej Tatkowski 10. Piotr Wasiak

uchwala, co następuje:

stwierdza, że uchwała Nr XXXIII/173/13 Rady Miejskiej w Chodczu z dnia 16 lipca 2013 roku w sprawie zarządzenia poboru opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi w drodze inkasa oraz wyznaczenia inkasentów i określenia wysokości wynagrodzenia za inkaso podjęta została z naruszeniem prawa.

Uzasadnienie

Rada Miejska w Chodczu podjęła 16 lipca 2013 roku uchwałę Nr XXXIII/173/13 w sprawie zarządzenia poboru opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi w drodze inkasa oraz wyznaczenia inkasentów i określenia wysokości wynagrodzenia za inkaso. Uchwała wpłynęła do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Bydgoszczy, Zespół we Włocławku 19 lipca 2013 r. i była przedmiotem badania nadzorczego na posiedzeniu Kolegium Izby 31 lipca 2013 r. O terminie posiedzenia Kolegium, pismem z dnia 26 lipca 2013 r., znak RIO-KA-4010-21-2/2013 został zawiadomiony Burmistrz Chodcza, który nie przybył na obrady i nie upoważnił innego przedstawiciela Gminy do uczestnictwa w posiedzeniu Kolegium.

Do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Bydgoszczy doręczono również pismo Burmistrza Chodcza z dnia 30 lipca 2013 r. o sygnaturze BF.3022.63.2013 dotyczące badanej uchwały. Zgodnie z wyjaśnieniami Burmistrza badana uchwała w znacznym stopniu ułatwi życie mieszkańcom gminy. Ze względu na rozległy obszar gminy dotarcie do banku lub kasy urzędu w celu uiszczenia opłaty stanowi znaczne utrudnienie, w szczególności dla starszych mieszkańców. Burmistrz poinformował jednocześnie, że badana uchwała miała zostać podjęta w czerwcu, ostatecznie jednak radni zdecydowali o jej wprowadzeniu dopiero na sesji Rady Miejskiej w Chodczu 16 lipca 2013 roku.

Przedmiotową uchwałą Rada Miejska zarządziła pobór opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi w drodze inkasa. W uchwale wyznaczono inkasentów opłaty, wysokość wynagrodzenia dla inkasentów oraz termin rozliczania się inkasentów z pobranych opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Jednocześnie w § 6 uchwały określono, że uchwała podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Województwa Kujawsko-Pomorskiego i wchodzi w życie z dniem 1 lipca 2013 roku.

Uchwały w sprawie podatków i opłat lokalnych stanowią, zgodnie z przepisem art. 40 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r. poz. 594), przepisy prawa miejscowego. O zakwalifikowaniu danej uchwały do katalogu aktów prawa miejscowego decyduje fakt, że jest to akt ogólny o charakterze generalnym, odnoszący się do ogółu mieszkańców danej gminy. Zgodnie z art. 4 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 197, poz. 1172 z późn. zm.) akty normatywne zawierające przepisy ogólnie obowiązujące, ogłaszane są m. in. w dziennikach urzędowych województw i wchodzą w życie po upływie 14 dni od dnia ich ogłoszenia, chyba że dany akt normatywny określi termin dłuższy. W uzasadnionych przypadkach akty normatywne mogą wchodzić w życie w terminie krótszym niż czternaście dni, a wprowadzenie skróconego terminu wejścia w życie uchwały wymaga zaistnienia określonych przez ustawodawcę przesłanek. Przepis art. 5 ustawy o ogłaszaniu aktów normatywnych nie wyłączają możliwości nadania aktowi normatywnemu wstecznej mocy obowiązującej, jeżeli zasady demokratycznego państwa prawnego nie stoją temu na przeszkodzie.

Zarówno w doktrynie, jak i orzecznictwie sądów administracyjnych, dopuszcza się wprowadzanie w życie przepisów z mocą wsteczną, niemniej jednak podkreśla się wyjątkowość i kontrowersyjność zezwolenia ustawodawcy na retroaktywne działanie przepisów prawa. Odstąpienie od zakazu retroaktywnego działania prawa może nastąpić jedynie w sytuacjach nadzwyczajnych, jednocześnie zasady demokratycznego państwa prawnego nie mogą stać temu na przeszkodzie.

Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Bydgoszczy po analizie stanu faktycznego oraz prawnego postanowiło uznać, że ze względu na uzasadniony interes społeczny możliwość wstecznej mocy badanej uchwały jest uzasadniona. Kolegium podziela pogląd Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie wyrażony w Wyroku z dnia 28 marca 2012 r. (I SA/Kr 1539/11), iż "zasadą demokratycznego państwa prawnego w rozumieniu art. 5 ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych aktów prawnych jest nieobarczanie obywateli skutkami zaniedbań organów władzy publicznej lub też jej przedstawicieli".

Uwzględniając zaistniały stan faktyczny oraz stan prawny Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Bydgoszczy uznało, że uchwała Nr XXXIII/173/13 Rady Miejskiej w Chodczu z dnia 16 lipca 2013 roku w sprawie zarządzenia poboru opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi w drodze inkasa oraz wyznaczenia inkasentów i określenia wysokości wynagrodzenia za inkaso podjęta została z naruszeniem art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 197, poz. 1172 j.t. z późn. zm.) o charakterze nieistotnym.

Biorąc powyższe pod uwagę orzeczono jak w sentencji.