Postanowienie NSA z dnia 11 grudnia 2023 r., sygn. I OW 163/23

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Jerzy Siegień Sędziowie: Sędzia NSA Marek Stojanowski (spr.) Sędzia NSA Jolanta Rudnicka po rozpoznaniu w dniu 11 grudnia 2023 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Prezydenta Miasta Rybnika o rozstrzygnięcie sporu o właściwość pomiędzy Prezydentem Miasta Rybnika a Prezydentem Miasta Stołecznego Warszawy w przedmiocie wskazania organu właściwego do rozpoznania wniosku B. Z. w sprawie udzielenia świadczenia z pomocy społecznej w formie schronienia postanawia: wskazać Prezydenta Miasta Rybnika jako organ właściwy w sprawie.

Uzasadnienie

Prezydent Miasta Rybnika, reprezentowany przez Dyrektora Ośrodka Pomocy Społecznej w Rybniku, pismem z 14 lipca 2023 r. wniósł o rozstrzygnięcie sporu o właściwość zaistniałego pomiędzy tym organem a Prezydentem Miasta Stołecznego Warszawy w przedmiocie rozpoznania wniosku B. Z. o udzielenie świadczenia z pomocy społecznej w formie schronienia poprzez wskazanie Prezydenta Miasta Stołecznego Warszawy jako organu właściwego w sprawie.

W uzasadnieniu wniosku wskazano, że 19 czerwca 2023 r. do Ośrodka Pomocy Społecznej w Rybniku wpłynęło pismo z Ośrodka Pomocy Społecznej Dzielnicy [...] m.st. Warszawy wraz z wnioskiem B. Z. (dalej: "wnioskodawca", "zainteresowany") o przyznanie pomocy w formie schronienia oraz przeprowadzonym w sprawie rodzinnym wywiadem środowiskowym. Wywiad środowiskowy został przeprowadzony w miejscu aktualnego pobytu wnioskodawcy w Domu Zgromadzenia Zakonnego [...] w [...], gdzie wyżej wymieniony ma zapewnioną pomoc rzeczową i usługową.

Organ wnoszący o rozstrzygnięcie sporu o właściwość wskazał, że podstawowym kryterium ustalającym właściwość miejscową organu jest miejsce zamieszkania osoby ubiegającej się o świadczenie – zgodnie z art. 101 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (dalej: "u.p.s."). Zaznaczono, że powyższa ustawa nie zawiera definicji miejsca zamieszkania, a zatem stosując wykładnię systemową należy posłużyć się definicją z art. 25 Kodeksu cywilnego. Stanowi on, iż miejscem zamieszkania jest miejscowość, w której osoba fizyczna przebywa z zamiarem stałego pobytu. W orzecznictwie utrwalił się pogląd, iż na miejsce zamieszkania składają się łącznie dwa elementy: przebywanie w sensie fizycznym w danej miejscowości (corpus) i wola pobytu (animus).

Następnie organ wskazał, że ze zgromadzonych w sprawie dowodów wynika, iż wnioskodawca nie przebywa w Rybniku od kilkudziesięciu lat i aktualnie nie łączą go z tym miastem żadne więzi. W konsekwencji nie jest spełniony element podstawowy, jakim jest faktyczne przebywanie w tej miejscowości. Z akt sprawy nie wynika również by wnioskodawca wykazał zamiar pobytu w Rybniku, a w szczególności, że ubiega się o przyznanie lokalu z zasobów miasta czy schronienia w schronisku dla osób bezdomnych.