Wyrok WSA w Gdańsku z dnia 6 marca 2024 r., sygn. II SA/Gd 911/23

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Diana Trzcińska Sędziowie: Sędzia WSA Dariusz Kurkiewicz Asesor WSA Jakub Chojnacki (spr.) po rozpoznaniu w dniu 6 marca 2024 r. w Gdańsku w trybie uproszczonym na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi J. M. na decyzję Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gdańsku Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie z dnia 31 lipca 2023 r., numer GD.RPU.533.3.2023.PG w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie zasypania rowu i wykopania w jego miejsce zbiornika wodnego 1. uchyla zaskarżoną decyzję, 2. zasądza od Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gdańsku Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie na rzecz skarżącego J. M. kwotę 300 (trzysta) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadnienie

Skarżący J. M. wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku skargę na decyzję Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie w Gdańsku (organ drugiej instancji) z 31 lipca 2023 r., utrzymującą w mocy decyzję Dyrektora Zarządu Zlewni w Gdańsku Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie (organ pierwszej instancji) z 20 lutego 2023 r., umarzającą postępowanie administracyjne w sprawie zasypania rowu i wykopania w jego miejsce zbiornika wodnego, na terenie działki nr [...], w obrębie S., w gminie K.

Zaskarżoną decyzję wydano w następującym stanie faktycznym i prawnym:

Skarżący pismem z 8 lipca 2020 r. zwrócił się do Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie z wnioskiem o przeprowadzenie sprawdzenia prawidłowości wykonawstwa zbiornika wodnego w postaci stawu na działce nr [...]. Obręb S., woj. P. We wniosku wskazano, że w miesiącach jesiennych 2019 r., właściciel działki nr [..] dokonał zasypania rowu melioracyjnego przebiegającego przez tę działkę, a następnie wykonał w jego miejscu zbiornik wodny (staw), podnosząc przy tym grunt na wysokość 1 m., co z kolei spowodowało zalewanie gruntu – działki skarżącego o nr [...].

Organ pierwszej instancji wskazaną na wstępie decyzją umorzył postępowanie administracyjne w sprawie zasypania rowu i wykopania w jego miejsce zbiornika wodnego. W uzasadnieniu decyzji wskazano, że organ prowadził postępowanie w sprawie, której przedmiot określono jako zasypanie rowu i wykonanie zbiornika wodnego na działce nr [...] w obrębie S., pod kątem wypełnienia hipotezy art. 191 ust. 1 ustawy - Prawo wodne. Przepis ten stanowi, że w przypadku nienależytego utrzymywania urządzenia wodnego, którego następstwem jest zmiana funkcji tego urządzenia lub szkodliwe oddziaływanie tego urządzenia na wody lub grunty, organ właściwy w sprawach pozwoleń wodnoprawnych na wykonywanie urządzeń wodnych z urzędu lub na wniosek, mając na uwadze, że korzystanie z wód nie może powodować pogorszenia stanu wód i ekosystemów od nich zależnych, marnotrawstwa wody lub energii wody, a także nie może wyrządzać szkód, może, w drodze decyzji, nakazać właścicielowi tego urządzenia przywrócenie poprzedniej funkcji tego urządzenia, wykonanie urządzeń zapobiegających szkodom lub likwidację szkód. Organ pierwszej instancji wskazał, także że przeprowadzone dwukrotnie oględziny terenu nie pozwoliły stwierdzić istnienia zarówno na działce nr [...] jak i nr [...] urządzenia wodnego w postaci rowu, który miałby odprowadzać wody. W przypadku pierwszej z działek było to tym bardziej niemożliwe, że wskutek rozplantowania na niej mas ziemnych doszło do podwyższenia terenu, lecz śladów rowu przy granicach działki w miejscach sugerowanego przez wnioskodawcę przebiegu rowu też nie stwierdzono. W celu wyjaśnienia sprawy poddano analizie dostępne organowi materiały w postaci map archiwalnych, map sporządzonych na podstawie zdjęć lotniczych jak i ewidencji melioracji wodnych, prowadzonej przez Wody Polskie na podstawie art. 196 ust. 14 ustawy. W toku tych czynności nie stwierdzono istnienia na działkach objętych postępowaniem rowu, poza działką nr [...] i [...] - w pewnej odległości od działki nr [...]. Co więcej, mapy i zdjęcia wskazują jedynie na istnienie we wcześniejszych latach tzw. "obiektu liniowego", którym to pojęciem określa się również naturalne podłużne zagłębienia terenu w postaci rynny/niecki. Podczas pierwszych oględzin teren był suchy, natomiast podczas ponownych oględzin występowało na działce wnioskodawcy nr [...] było zastoisko wodne po opadach. Inną rzeczą jest wg organu, że do zalegania wody na działce wnioskodawcy może dochodzić wskutek podniesienia terenu na działce nr [...] - już to z racji samego podwyższenia jak i ewentualnego wypełnienia wskutek prac ziemnych istniejącego wcześniej zagłębienia terenu, czego organ prowadzący postępowanie pod kątem naruszenia art. 191 ustawy nie przesądza. Jak wynika z akt sprawy - zwłaszcza zgromadzonej dokumentacji zdjęciowej - prace ziemne skutkujące miejscowym podwyższeniem terenu wykonywane były na obu sąsiadujących ze sobą działkach. Pan S. wskazał na legalność prowadzonych przez siebie prac, powołując się na pismo Starosty Kartuskiego z 18 października 2019 r., które nazywa pozwoleniem na wykonanie bagrowania nieużytku i wywodzi stąd, że nie doszło do wykonania nowego urządzenia wodnego, lecz do odtworzenia istniejącego wcześniej zagłębienia terenu. Istnienie zagłębienia potwierdza wgląd w mapę hipsometryczną terenu. Zdaniem organu, w tym stanie rzeczy postępowanie prowadzone przez Dyrektora Zarządu Zlewni w Gdańsku w trybie art. 191 ustawy stało się bezprzedmiotowe, ponieważ nie zachodzi tu jego kompetencja. Nie oznacza to bynajmniej, że sprawa nie może być rozpoznawana przez właściwy organ pod kątem wypełnienia dyspozycji art. 234 ust. 1 ustawy, bowiem niewątpliwie wykonanie prac ziemnych z jednoczesnym podwyższeniem terenu na obu działkach doprowadziło do zmiany stanu wody na gruncie oraz kierunków jej odpływu.